Już niebawem pojawią się w całej Polsce. Widać je z daleka, lepiej ich nie zabijaj
Trudno ich nie zauważyć, a emitowane przez nich charakterystyczne światło widać już z daleka. Na początku lata w całej Polsce zaczną pojawiać się świetliki, nazywane również robaczkami świętojańskimi. Choć ich wygląd przypominający larwę może przestraszyć, warto zachować spokój, a przede wszystkim nie robić im krzywdy. Co warto o nich wiedzieć i dlaczego są tak ważnym elementem ekosystemu?
Dlaczego świetliki świecą?
Robaczki świętojańskie , zwane również świetlikami to niewielkie owady , mierzące zwykle od 0,6 do 2,5 cm. Należą do grupy chrząszczy i charakteryzują się niezwykłą zdolnością. Wszystko dzięki zachodzącej w nich skomplikowanej reakcji chemicznej, zamieniającej enzym luceferyny na cukier zwany luceferazą. Podczas tego procesu wydziela się światło , tzw. zimne światło luminiscencyjne, a umiejętność tą posiadają zarówno samice jak i samce. Pełnią bardzo ważną funkcję, bowiem swoim światłem przyciągają do siebie płeć przeciwną .
Świetliki potrafią również zmieniać natężenie swojego światła , a także włączać je i wyłączać w odpowiedniej dla siebie chwili. W zależności od rodzaju chrząszcza ich umiejętności różnią od siebie.
Ponadto ich światło nie wydziela ciepła , przez co nie posiadają ograniczeń czasowych, w których mogą świecić. Emitowane przez nich światło umożliwia również ich identyfikację, ponieważ robaczki świętojańskie w zależności od rodzaju wydzielają różny poziom jasności. Niektóre z nich potrafią nawet mrugać.
Kiedy można spotkać świetliki?
Potoczna nazwa świetlików, czyli robaczki świętojańskie , nie jest przypadkowa. Ich rójka przypada w okolicach 20-24 czerwca , zaś przesilenie letnie ma miejsce 20 czerwca . Dzień ten wiążę się z wieloletnią tradycją, a mianowicie Nocą Kupały , podczas której jesteśmy świadkami najkrótszej nocy w roku.
Z przesileniem letnim wiążą się także liczne obrzędy i zwyczaje pielęgnowane przez Słowian od dawien dawna. Podczas najkrótszej nocy w roku Słowianie udawali się do lasów , w góry i inne odosobnione miejsca, gdzie palono ogniska, tańczono i wykonywano rytuały, m.in. puszczano wianki na wodzie, a także szukano kwiatu paproci. Wierzono, że ceremonie te przyniosą urodzaj, szczęście, zdrowie i miłość.
W podobnym czasie pojawiają się również świetliki, które swoją potoczną nazwę zawdzięczają właśnie nocy świętojańskiej. Ich światło podczas Nocy Kupały utożsamiano z magią, tajemnicą, ale i nadzieją.
Świetliki ważną częścią ekosystemu
Choć widok robaków i larw wielu przyprawia o strach i mdłości, lepiej ich nie zabijać . Świetliki nie są groźne dla ludzi , a bardzo ważne dla ekosystemu. Zarówno dorosłe osobniki, jak i larwy żerują w ziemi i odżywiają się mniejszymi owadami, małymi ślimakami, a także pozostałościami po zwierzętach . Pełnią ważną funkcję, jaką jest regulacja ekosystemu .
Świetliki możemy spotkać na łąkach, w lasach, a także przy naturalnych zbiornikach wodnych. Mogą odwiedzić również nasze działki i przydomowe ogrody, jednak unikają krótko przystrzyżonych traw, żerując głównie w gąszczu roślin.
