Wyszukaj w serwisie
Psy Koty Inne zwierzęta Nasze ZOO Głosem eksperta Pozostałe quizy
Swiatzwierzat.pl > Inne zwierzęta > Już niebawem pojawią się w całej Polsce. Widać je z daleka, lepiej ich nie zabijaj
Magdalena Cichocka
Magdalena Cichocka 08.05.2024 16:15

Już niebawem pojawią się w całej Polsce. Widać je z daleka, lepiej ich nie zabijaj

świetlik świętojański
fot. Canva/ruiruito

Trudno ich nie zauważyć, a emitowane przez nich charakterystyczne światło widać już z daleka. Na początku lata w całej Polsce zaczną pojawiać się świetliki, nazywane również robaczkami świętojańskimi. Choć ich wygląd przypominający larwę może przestraszyć, warto zachować spokój, a przede wszystkim nie robić im krzywdy. Co warto o nich wiedzieć i dlaczego są tak ważnym elementem ekosystemu? 

Dlaczego świetliki świecą?

Robaczki świętojańskie, zwane również świetlikami to niewielkie owady, mierzące zwykle od 0,6 do 2,5 cm. Należą do grupy chrząszczy i charakteryzują się niezwykłą zdolnością. Wszystko dzięki zachodzącej w nich skomplikowanej reakcji chemicznej, zamieniającej enzym luceferyny na cukier zwany luceferazą. Podczas tego procesu wydziela się światło, tzw. zimne światło luminiscencyjne, a umiejętność tą posiadają zarówno samice jak i samce. Pełnią bardzo ważną funkcję, bowiem swoim światłem przyciągają do siebie płeć przeciwną

Świetliki potrafią również zmieniać natężenie swojego światła, a także włączać je i wyłączać w odpowiedniej dla siebie chwili. W zależności od rodzaju chrząszcza ich umiejętności różnią od siebie. 

świetliki
fot. Canva/kororokerokero

Ponadto ich światło nie wydziela ciepła, przez co nie posiadają ograniczeń czasowych, w których mogą świecić. Emitowane przez nich światło umożliwia również ich identyfikację, ponieważ robaczki świętojańskie w zależności od rodzaju wydzielają różny poziom jasności. Niektóre z nich potrafią nawet mrugać. 

Jeże pomalowane sprayem znalezione w okolicy szkoły. Fundacja prosi o pomoc Oniemiała na widok uśmiechu psa. Po chwili zrozumiała, co się wydarzyło

Kiedy można spotkać świetliki?

Potoczna nazwa świetlików, czyli robaczki świętojańskie, nie jest przypadkowa. Ich rójka przypada w okolicach 20-24 czerwca, zaś przesilenie letnie ma miejsce 20 czerwca. Dzień ten wiążę się z wieloletnią tradycją, a mianowicie Nocą Kupały, podczas której jesteśmy świadkami najkrótszej nocy w roku. 

Z przesileniem letnim wiążą się także liczne obrzędy i zwyczaje pielęgnowane przez Słowian od dawien dawna. Podczas najkrótszej nocy w roku Słowianie udawali się do lasów, w góry i inne odosobnione miejsca, gdzie palono ogniska, tańczono i wykonywano rytuały, m.in. puszczano wianki na wodzie, a także szukano kwiatu paproci. Wierzono, że ceremonie te przyniosą urodzaj, szczęście, zdrowie i miłość. 

W podobnym czasie pojawiają się również świetliki, które swoją potoczną nazwę zawdzięczają właśnie nocy świętojańskiej. Ich światło podczas Nocy Kupały utożsamiano z magią, tajemnicą, ale i nadzieją. 

świetliki
fot. Canva/thomaszsebok

Świetliki ważną częścią ekosystemu

Choć widok robaków i larw wielu przyprawia o strach i mdłości, lepiej ich nie zabijać. Świetliki nie są groźne dla ludzi, a bardzo ważne dla ekosystemu. Zarówno dorosłe osobniki, jak i larwy żerują w ziemi i odżywiają się mniejszymi owadami, małymi ślimakami, a także pozostałościami po zwierzętach. Pełnią ważną funkcję, jaką jest regulacja ekosystemu.

Świetliki możemy spotkać na łąkach, w lasach, a także przy naturalnych zbiornikach wodnych. Mogą odwiedzić również nasze działki i przydomowe ogrody, jednak unikają krótko przystrzyżonych traw, żerując głównie w gąszczu roślin. 

świetlik
fot. Canva/kororokerokero