Gdy czas się pożegnać. Kiedy można poddać zwierzę eutanazji? Od tych 3 reguł nie ma wyjątku
Prędzej czy później w życiu każdego opiekuna zwierzęcia nastąpi moment, gdy obecność futrzastego przyjaciela znajdzie swoje zwieńczenie w śmierci. Mimo iż współcześnie starość, umieranie i śmierć zostały niejako zepchnięte na skraj świadomości, sam temat nie traci na aktualności i u wielu rodzi dylematy. Kiedy należy rozważyć decyzję o uśpieniu pupila? Wyjaśniamy, jakie warunki muszą zostać spełnione, aby możliwe było poddanie zwierzęcia eutanazji.
Śmierć zwierzęcia jako mały koniec świata
Śmierć i umieranie uważamy dziś za temat tabu, mimo iż stanowią integralną część codzienności. Są w końcu bolesnym przypomnieniem o nietrwałości istnienia, ale jednocześnie nadają sens całej ludzkiej egzystencji. W związku z postępem technologii i rozwojem medycyny weterynaryjnej jako opiekunowie zwierząt zyskujemy coraz to nowsze możliwości przedłużania życia swoich podopiecznych, chociażby dbając o ich dobrostan. Profilaktyka chorób, regularna aktywność fizyczna i psychiczna, zbilansowana dieta, a wreszcie miłość — te i wiele innych czynników zdaniem naukowców mają pozytywny wpływ na długość życia zwierzęcia, co przekłada się również na zdrowie jego właściciela. I choć chcielibyśmy, żeby nasi przyjaciele byli przy nas na zawsze, nie jest to niestety możliwe.
Koniec życia zwierzęcia nie zawsze następuje cichutko we śnie. Często wiąże się z chorobą, bólem i innymi niedogodnościami, przez co stawia opiekuna przed dylematem natury etycznej. Eutanazja, a w konsekwencji żałoba po pupilu jest przecież doświadczeniem traumatycznym. Ze względu na bliskość z ukochanym zwierzęciem wiąże się z ogromnym ciężarem emocjonalnym, ale i odpowiedzialnością za cudze życie.
Nie każdy dopuszcza do siebie myśl, że uśpienie pupila może być jedynym właściwym rozwiązaniem w zaistniałej sytuacji. To naturalne, że szukamy alternatywy, rozmawiamy ze specjalistami i obawiamy się podjąć zbyt pochopną decyzję, od której nie ma odwrotu. Co jednak zrobić w przypadku, gdy pies, kot, królik czy inne zwierzątko pozostaje bez szans na poprawę komfortu życia pomimo prób leczenia?
Szczeniak berneńczyka poznaje swoją ludzką siostrę. To nagranie rozczuli każdego "Ciotka nie dała mojej córce koperty na komunię". Prezent wywołał rodzinny konfliktCzym jest eutanazja i jak przebiega? Czasem to jedyna pomoc, jakiej możemy udzielić
Pojęcie “eutanazja” etymologicznie wywodzi się z języka greckiego i dosłownie tłumaczone jest jako śmierć dobra, szczęśliwa i spokojna. Początkowo dotyczyła ona wyłącznie ludzi, jednak we współczesnym kontekście znaczeniowym przyjęło się nią określać bezbolesne i powodowane współczuciem zakończenie życia zarówno człowieka, jak i zwierzęcia.
Procedurą uśpienia zwierzęcia zawsze zajmuje się specjalista i zazwyczaj przebiega ona w gabinecie weterynaryjnym, choć istnieje możliwość przeprowadzenia zabiegu w warunkach domowych. Podczas zabiegu eutanazji lekarz weterynarii podaje środek uspokajający, który powoduje, że pupil zasypia. Po utracie przytomności możliwe jest dożylne podanie substancji usypiającej, która zatrzymuje akcję serca. Sam proces jest bezbolesny, a jedynie wiąże się z niewielkim dyskomfortem w momencie ukłucia. Zwykle cała procedura trwa od kilku do kilkunastu minut.
Część z nas odwleka w czasie rozstanie z ukochanym zwierzęciem, obawiając się uczucia pustki, samotności, a czasem i oceny ze strony najbliższego otoczenia. Należy jednak podkreślić, że decyzja o eutanazji pupila nie jest ani zdradą, ani wyrokiem wydanym na wieloletniego przyjaciela, ani pójściem na łatwiznę. To działanie ostateczne, które następuje w porozumieniu z lekarzem weterynarii.
Kiedy można uśpić psa, kota lub inne zwierzęta domowe?
Decyzja o eutanazji nie może być bezpodstawna, gdyż celem nadrzędnych przeprowadzanego zabiegu zawsze powinno być dobro uśmiercanego i ograniczenie cierpienia. W Polsce nie uznaje się tzw. “eutanazji na żądanie”. Uzasadnieniem prośby o uśpienie psa czy kota nie jest więc dolegliwość zdrowotna, która nie stanowi bezpośredniego zagrożenia życia zwierzęcia, podeszły wiek, wysokie koszty opieki weterynaryjnej, niespełnione oczekiwania względem podopiecznego, czy samolubne tłumaczenia właścicieli takie jak przeprowadzka, czy alergia u jednego z członków rodziny.
Zgodnie z Ustawą o Ochronie Zwierząt art. 6 i art. 33 oraz Kodeksem Etyki Lekarza Weterynarii art. 15, decyzję o uśpieniu zwierzęcia lekarz weterynarii może podjąć wyłącznie wtedy, kiedy istnieją medyczne przesłanki do wykonania eutanazji. Dlatego zezwala się na eutanazję zwierzęcia wyłącznie w sytuacji wynikającej z niemożności uśmierzenia bólu oraz cierpienia w żaden inny humanitarny sposób.
Wskazaniem do uśpienia zwierzęcia domowego są przypadki, gdy:
- zwierzę cierpi na skutek zaawansowanej i postępującej choroby, urazu lub starości. Cierpienie uniemożliwia mu normalne funkcjonowanie, a dotychczas podjęte próby leczenia okazały się nieskuteczne,
- zwierzę stanowi realne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi oraz innych zwierząt, a wszelkie środki umożliwiające zahamowanie skrajnej agresji np. prace behawiorystów zostały wyczerpane i nie przynoszą rezultatów,
- zwierzę stanowi zagrożenie epidemiologiczne dla ludzi i innych zwierząt (w przypadku stwierdzenia gruźlicy lub wścieklizny prawo nakazuje eutanazję).
Warto podkreślić, że to lekarz obiektywnie ocenia stan zdrowia zwierzęcia, uwzględniając wiele przesłanek mogących zaważyć na rokowaniach pacjenta. Bywają sytuacje, gdy weterynarz odmawia wykonania zabiegu, jeśli dostrzeże szansę na udzielenie pomocy zwierzęciu.
Jeśli zauważasz, że Twój ukochany przyjaciel cierpi i z każdym dniem stan jego zdrowia ulega pogorszeniu, zwróć się o konsultację do zaufanego lekarza weterynarii, a także porozmawiaj z rodziną i przyjaciółmi. Gdy zapadnie decyzja, pamiętaj, żeby w żadnym wypadku nie zostawiać pupila samego. Skoro Twój pupil towarzyszył Ci w wielu trudnych momentach, nie opuszczaj go, gdy umiera. Pozwól, aby odszedł w poczuciu godności i otoczeniu kochających go ludzi.