Jak rozpoznać sygnały stresu u psa? Zapytaliśmy ekspertów, "Oznakami są nie tylko wyraźnie widoczne sygnały"

Jak pies pokazuje, że się stresuje?

Chroniczny stres, może doprowadzić psy do różnych problemów behawioralnych objawiających się między innymi: agresją, lękiem lub depresją. Dlatego warto reagować, kiedy czworonóg zaczyna czuć się w jakiejś sytuacji niekomfortowo. Jednak żeby to było możliwe, trzeba wiedzieć, jak psy pokazują, że się stresują. 

O sygnały stresowe psów zapytaliśmy trenerów i behawiorystów ze szkoły “W psim języku”. Specjaliści nie tylko wyjaśnili, w jaki sposób czworonogi pokazują, że czują się niekomfortowo. Podpowiedzieli również jak zachować się, kiedy pies się stresuje. 

“Długo utrzymujący się stres prowadzi do całkowitego przekształcenia funkcjonowania psa, a co za tym idzie - obniżenia nastoju.”

Nie wszystkie sygnały stresowe są dla większości ludzi czytelne. Okazuje się, że nie chodzi tylko o napięcie mięśni, czy przyspieszenie oddechu. Oto inne objawy, które mogą świadczyć o tym, że pies odczuwa niepokój i dyskomfort:

• podkulanie ogona;
• warczenie i unoszenie fafli (pokazywanie zębów);
• kłapanie zębami w powietrzu;
• kopulowanie;
• ciągnięcie na smyczy;
• korzystanie ze strategii 5F - np. flirtu: wylizywanie innych osobników, przewracanie się na grzbiet przed innymi psami.

“Warto przede wszystkim zagłębić się w temat sygnałów stresu, żeby wiedzieć kiedy nasz pies czuje się niekomfortowo, aby możliwie jak najbardziej ograniczyć narażanie pupila na bodźce stresowe.”

"Grali" bezbronnym jeżem w piłkę, zwierzę zmarło w męczarniach. To nie jedyne przewinienie nastolatków Czytaj dalej

Jakie sytuacje mogą być dla psa stresujące?

Warto pamiętać o tym, że sytuacje, które dla nas wydają się być przyjemne lub neutralne, dla wielu pupili mogą być źródłem ogromnego stresu. To temat, nad którym behawioryści często skupiają się na zajęciach: 

“Bardzo często spotykamy się z brakiem respektowania psiej przestrzeni poprzez na przykład: wchodzenie do legowiska, branie na ręce, całowanie, przytulanie czy wkładanie rąk do miski zjedzeniem. Wszystko to, chociaż kierowane dobrym zamiarem, dla psów często jest bardzo niekomfortowe. Zwierzęta gesty te mogą kojarzyć z zachowaniem agresywnym.”.

Ponadto wiele ludzi nie zdaje sobie sprawy z tego, że dla niektórych psów bardzo ważne jest posiadanie przedmiotów. Dlatego Twój pupil może zestresować się, kiedy zabierzesz mu z legowiska skarpetkę, którą tam zaniósł i nie zaproponujesz mu nic w zamian. Pamiętaj o tym, kiedy następnym razem będziesz odbierać psu coś, co może zniszczyć. Zabierając mu “zdobycz”, zaproponuj wymianę na zabawkę lub gryzaka. Warto od początku uczyć naszego czworonoga zasad panujących w domu. Tyczy się to również przedmiotów, z których może korzystać lub nie.  Oszczędzi mu to z pewnością dużo stresu. 

“Kolejnym zachowaniem, którego warto unikać, aby mieć pewnego siebie i niezestresowanego psa, jest ciągłe strofowanie i zwracanie mu uwagi.” - podkreślają specjaliści z “W psim języku”. Następnie dodają:

“Bardzo często opiekunowie wytykają psom zachowania, które w ich mniemaniu są nieodpowiednie (np. szczekanie, ciągnięcie), zapominając o nagradzaniu i wzmacnianiu zachowań, które są dla psa mniej stresujące, czyli na przykład węszenie czy próba zwiększenia dystansu od obcego psa, zbliżającego się z naprzeciwka. Wsparcie socjalne odgrywa bardzo ważną rolę w interakcji z naszym psem i jest fundamentem w budowaniu relacji.”

Ponadto źródłem stresu, mogą być sytuacje lub miejsca, które źle kojarzą się danemu czworonogowi: “Nie bez znaczenia są traumy wynikające z nierozwiązanych trudności w okresie szczenięcym oraz na późniejszych etapach życia.” Jeżeli posiadasz psa, który kiedyś na przykład został kopnięty przez mężczyznę w kapturze, to czworonóg nawet po latach od tego wydarzenia, może stresować się na widok każdej zakapturzonej osoby. Rozwiązywanie wszelkich lęków i traum zazwyczaj wymaga profesjonalnego wsparcia behawioralnego. 

Jak radzić sobie ze stresem w codziennym życiu psa?

Niestety, na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi: “Przede wszystkim powinniśmy reagować na bieżąco na sygnały wysyłane przez psa. Nie ma jednej skutecznej metody na uspokojenie zwierzęcia, bo tak jak i ludzie - każdy jest inny i każdy potrzebuje indywidualnego podejścia.”

Oto strategie, które mogą pomóc w ograniczaniu stresu w psiej codzienności:

• wsparcie opiekuna (np. poprzez słowa lub dotyk);
• zmiana schematu dnia (np. zrezygnowanie ze spacerów wzdłuż ruchliwej i hałaśliwej ulicy na rzecz przechadzek po okolicznym parku);
• zwiększenie odległości od stresującego bodźca (np. mijanie łukiem obcych psów);
• pracowanie nad psią pewnością siebie.

Warto podkreślić, że nikt nie jest w stanie całkowicie wyeliminować stresujących bodźców z życia swojego pupila. Czy nam się to podoba, czy nie - niekomfortowe sytuacje są nieodłącznym elementem życia każdej istoty. Jednak warto tak zarządzać planem dnia, aby stres w życiu psa nie był normą, a jedynie odstępstwem od reguły. 

W niektórych przypadkach może okazać się, że konieczne będzie zastosowanie farmakoterapii: 

“Psy jako zwierzęta domowe nie do końca mają wybór, gdzie mieszkają ze swoim opiekunem. Bardzo często ”wrzucane" są w środowisko, które jest dla nich po prostu za trudne - centrum miasta, ruchliwa ulica, centra handlowe… Niektóre psy stale narażone na głośne dźwięki, duże natężenie ruchu czy natłok osób nie są w stanie poradzić sobie z codziennością. Wtedy zdarza się, że konieczne okazuje się wsparcie lekami.".

Jednak należy podkreślić, że wszelkie działania związane z medykamentami powinny być konsultowane z lekarzem weterynarii. Eksperymentowanie na własną rękę może zaszkodzić pupilowi. Ponadto warto pamiętać o tym, że samo stosowanie leków nie rozwiąże problemu zestresowanego czworonoga. Farmakoterapia powinna być stosowana równolegle z pracą behawioralną oraz uważną obserwacją czworonoga. 

Źródło: artykuł autorski przygotowany na podstawie rozmowy z behawiorystami i trenerami ze szkoły “W psim języku”