Co sprawia, że zwierzęta popełniają samobójstwo? Poznaj odpowiedź
Natura jest piękna, ale nie ma co się łudzić, w świecie zwierząt wciąż trwa brutalna walka o przetrwanie. Znane są jednak przypadki stworzeń, które dobrowolnie doprowadziły do swojej śmierci. Jakie są przyczyny samobójstw u zwierząt?
Na drodze ewolucji zwierzęta na różne sposoby przystosowały się do ekstremalnych zjawisk pogodowych, obecności drapieżników oraz wpływu człowieka, który stanowi odrębną kategorię zagrożeń. Ponieważ ich głównym celem jest wola przetrwania rozwinęły mechanizmy obronne. Są jednak przypadki, które pokazują, że w wyniku silnych emocji są one zdolne do popełnienia samobójstwa.
Czy zwierzęta popełniają samobójstwa?
Jak ocenił prof. Marcin Urbaniak, kognitywista i zoopsycholog z Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, w kulturze masowej nierzadko pewne zachowania zwierząt są nadinterpretowywane i przedstawiane jako chęć dobrowolnego odebrania sobie życia.
- Media wskazują, że dokonują ich różne grupy zwierząt: delfiny, wieloryby, psy, skorpiony, pająki, pszczoły, mrówki, wyraki, zwierzęta hodowane w przemysłowej hodowli - powiedział w rozmowie z Radio TOK FM.
Przykładem przeinaczenia faktów i utrwalenia mitu o samobójczych skłonnościach wybranego gatunku zwierząt jest scena z filmu "Białe pustkowie" z udziałem plemienia ssaków z podrodziny karczowników. Scena, o której mowa, przedstawia lemingi, które biegną w amoku w stronę morza, by skoczyć w odmęty fal i popełnić masowe samobójstwo. W rzeczywistości ta dramatyczna historia ma niewiele wspólnego z prawdą.
Zwierzęta widoczne w filmie zostały zepchnięte bądź w panice biegły, bo urwisko było jedyną drogą, którą mogły uciec. Ich zachowanie nie jest więc aktem celowego odebrania sobie życia.
W świecie zwierząt są jednak pewne osobniki zdolne do samounicestwienia. Jak wyjaśnia naukowiec, aby mówić o samobójstwie, stworzenie decydujące się na zakończenie swojego życia musi mieć świadomość, przynajmniej szczątkową zdolność autorefleksji, bardzo dobrą pamięć długotrwałą, która umożliwia wybieganie w przyszłość. Takimi zdolnościami cechują się - poza homo sapiens - jedynie inne hominidy.
Zachowania destrukcyjne mogą też występować m.in. u delfinów, łabędzi, świń, niedźwiedzi, szczurów, a wreszcie naszych najlepszych przyjaciół, czyli psów. Zwierzęta i ludzie popełniają samobójstwa z podobnych przyczyn w chwili przerażenia, cierpienia, choroby bądź z powodu utraty kogoś bliskiego. Na zachowania samobójcze wpływ mają także zaburzenia psychiczne, dotykające głównie zwierząt żyjących w niewoli: futerkowych, cyrkowych, zoologicznych, bo często klasyfikuje się je według funkcji, które muszą pełnić na potrzeby ludzi.
Ból i głęboka depresja u zwierząt może prowadzić do samobójstwa
Zwierzęta są również zdolne do rezygnacji z podstawowych odruchów fizjologicznych, jakimi jest przyjmowanie pokarmu. Wiele osób może przytoczyć historię psów, które przestały jeść po śmierci swoich opiekunów i zmarły krótko po nich.
Stworzenia odbierają sobie życie nie tylko w środowisku naturalnym, ale również w prowadzonych przez człowieka hodowlach. Na fermach drobiu powszechne są samookaleczenia. Sztucznie tuczone ptaki nie są w stanie znieść bólu związanego z rozrostem wątroby, dlatego uderzają głową o twarde przedmioty, pręt klatki lub ścianę i giną. Hodowlane lisy, jenoty, szynszyle czy norki doświadczają cierpienia psychicznego, który popycha je do gryzienia krat, siebie i innych osobników.
Do zwierząt, które popełniają samobójstwo po śmierci ukochanej osoby, należą łabędzie. Te ptaki łączą się w pary na całe życie, dlatego po utracie partnera zrozpaczony łabędź leci najwyżej i bezwładnie opada w dół. W zetknięciu z ziemią ginie. Wśród owadów znane są przypadki samopoświęcenia dla stada. Pszczoły robotnice, broniąc ula, giną. Mszyce w obliczu zetknięcia z drapieżnikami, np. biedronkami stają się "żywymi torpedami". W momencie zagrożenia przeprowadzają one atak z użyciem olejku gorczycznego, uzyskanego ze zjadanych roślin. Olejek ten zawiera w swoim składzie izotiocyjanian allilu, który działa drażniąco na napastnika. Osobnik przeprowadzający atak umiera, ale wraz z nim ginie drapieżnik. Reszta populacji zostaje ocalona.
Najbardziej znany samobójca wśród zwierząt to delfin Peter, który zakochał się w swojej trenerce Margaret Howe Lovatt. Młoda psycholożka przez sześć miesięcy żyła w wypełnionym wodą domu razem z delfinem, którego starała się nauczyć języka angielskiego. Gdy rząd cofnął finansowanie eksperymentu, zwierzę straciło kontakt z opiekunką. Peter bardzo cierpiał i chciał skrócić swoje męki poprzez samobójstwo. Delfiny są w stanie przestać oddychać, kiedy chcą, więc po kilku tygodniach w akcie rozpaczy zrezygnował z łapania oddechu i utopił się.
🐬 "There’s moonlight reflecting on the water, this fin and this bright eye looking at you and I thought: ‘Wow, why am I here?’..." 🐬
— SUPERFAN (@wearesuperfan) February 23, 2022
In 1965, Margaret Howe Lovatt lived in a flooded house with Peter the dolphin in a NASA-funded experiment.
1/2 pic.twitter.com/xgTGSGVXUS
Dołącz do nas
Jeśli chcesz przedstawić nam swojego pupila lub masz ciekawą historię związaną ze zwierzęciem do opowiedzenia, napisz do nas na [email protected]. Pamiętaj też o dołączeniu do naszej grupy na Facebooku, gdzie możesz spotkać innych miłośników zwierząt - Kochamy Zwierzęta. Bądź z nami!
Elżbieta II pozostawiła cztery psy. Nie wszystkie zostały potraktowane po królewsku
Apel do kierowców. Jesienią zwierzęta szukają schronienia w autach
Alicja Bachleda-Curuś powitała nowego członka rodziny. Przybył do jej domu z Ukrainy
Źródło: TOK FM, focus.pl, minerwaproject.pl
