Koty ubóstwiają ten przysmak. Skąd u nich taka taka obsesja? Naukowcy wreszcie mają odpowiedź
Koty to wyjątkowe zwierzęta o niezwykłych preferencjach smakowych. Choć od lat obserwujemy, jak mruczki kierują się w stronę tuńczyka, to dopiero teraz nauka rzuca nowe światło na tę fascynującą zagadkę. Dlaczego koty, które wyewoluowały z daleka od wody, lubią smak ryby? Co sprawia, że tuńczyk staje się dla nich nieodparcie kuszący? Odkryjmy razem odpowiedzi na te pytania, zagłębiając się w naukową podróż po zmysłach naszych futrzastych towarzyszy.
To prawdziwa naukowa zagadka. Dlaczego koty tak ciągnie do ryb?
Koty to mięsożercy, co sprawia, że ich preferencje smakowe znacznie różnią się od naszych. Mruczki nie mają receptorów smakowych odpowiedzialnych za smak słodki, co wyjaśnia, dlaczego nie przepadają za słodkimi przysmakami. Gorzki smak także nie jest dla nich tak intensywny jak dla nas, co może mieć związek z brakiem ewolucyjnej potrzeby odróżniania toksycznych roślin od jadalnych.
Najważniejszym smakiem dla kotów jest umami, odpowiedzialny za wyczuwanie mięsnego aromatu. To właśnie on przyciąga uwagę mruczków, chociaż przez chwilę naukowcy wątpili, czy mruczki w ogóle mają odpowiednie receptory do jego wykrywania.
Badaczom nie dawała spokoju jedna sprawa – dlaczego koty, które ewoluowały na lądzie, tak bardzo ciągnie do smaku ryby? Nie wystarczało im tłumaczenie zjawiska mięsnym smakiem tuńczyka, tak ukochanego przez mruczki. Nurtującą zagadkę w końcu udało się rozwiązać dzięki pracy naukowej opublikowanej 2 miesiące temu w czasopiśmie Chemical Senses.
Wzruszający finał historii kota Gacka ze Szczecina! Żył na ulicy, teraz "ma o wiele poważniejsze zadanie"Zadziwiające odkrycie naukowców. "A może jednak koty nie czują smaku umami?"
U ludzi receptory smaku umami reagują głównie na wiązanie się dwóch aminokwasów – glutaminianu i asparaginianu. Cząsteczki te przyczepiają się do białek, które są produktami genów Tas1r1 i Tas1r3, tworzących razem funkcjonalny receptor smaku umami, TAS1R1/TAS1R3, i przez kaskadę sygnałową “informują” nasze kubki smakowe o obecności mięsnego smaku. Do niedawna nie były znane szczegóły dotyczące analogicznego mechanizmu u kotów, które jako hiper-mięsożercy powinny być wrażliwe na umami.
Przeprowadzono biopsję języka 6-letniego samca kota, poddanego wcześniej eutanazji z powodów zdrowotnych. Dzięki sekwencjonowaniu genetycznemu odkryto, że w jego kubkach smakowych ekspresji ulegały geny Tas1r1 i Tas1r3, co sugerowało, że mechanizm odczuwania smaku umami może być podobny do ludzkiego. To nie był jednak koniec odkryć. Okazało się bowiem, że między ludzkimi a kocimi receptorami istnieje jedna, istotna różnica.
Sekwencje genów Tas1r1 i Tas1r3 u badanego kota różniły się od ludzkich. Ich produktem były białka, które miały mutację w miejscach odpowiedzialnych za wiązanie glutaminianu i asparaginianu. Oznaczało to, że koty muszą zupełnie inaczej odczuwać smak umami, lub nie odczuwać go wcale.
Więc zacząłem się zastanawiać. A może jednak koty nie czują smaku umami? – mówi Scott J McGrane, główny autor badania.
Dlaczego koty lubią tuńczyka? Zagadka rozwiązana
W jaki sposób z tym wszystkim wiąże się niepohamowany apetyt kotów na rybę? Okazuje się, że tuńczyk, uwielbiany przez wielu mruczków, jest bogatym źródłem dwóch cząsteczek, L-histydyny i monofosforanu inozyny. Pierwsza z nich jest aminokwasem obecnym w białkach, a druga to prekursor ważny dla metabolizmu i syntezy DNA. Obie są oczywiście obecne także w innych rodzajach mięsa.
To właśnie te cząsteczki okazały się ulubioną mieszanką mruczków, którym podstawiano pod nos karmę z różnymi mieszankami aminokwasów i nukleotydów. Naukowcy nie mieli już wątpliwości – koty na pewno wyczuwały smak umami, jednak ich preferencje względem różnych “mięsnych” cząsteczek były różne.
Scott McGrane z Waltham Petcare Science Institute wskazuje, że jednym z możliwych zastosowań badań nad smakiem u kotów może być rozwijanie pokarmów, które będą bardziej atrakcyjne dla czworonożnych towarzyszy. Znajomość preferencji mruczków przyda się także do wytwarzania lekarstw, które zwierzęta chętnie połkną.
Jednak pytanie, dlaczego koty w ogóle mają takie skłonności do tuńczyka, pozostaje tajemnicą. Naukowcy spekulują, że może to być efektem długotrwałej ewolucji. Koty pojawiły się na Bliskim Wschodzie około 10 000 lat temu, w regionie, w którym ryby były raczej rzadkością w ich menu.
Być może smak ten wykształcił się u kotów na przestrzeni czasu. Już w 1500 roku p.n.e. koty są przedstawiane na obrazach starożytnego Egiptu, jedzące ryby. W średniowiecznych portach na Bliskim Wschodzie koty żywiły się dużą ilością ryb, w tym tuńczyka. Być może przyczyną tego było podjadanie resztek zostawionych przez rybaków.
Ewolucja smaku umami u kotów i ich fascynacja tuńczykiem pozostają zagadką, ale jedno jest pewne – zmysły mruczków wciąż kryją przed nami wiele niespodzianek.
Źródło: g.pl, science.org
