Wnętrostwo u psa: przyczyny, rozpoznanie i leczenie

Wnętrostwo u psa: na czym polega to schorzenie?

Wnętrostwo to wada polegająca na niezstąpieniu jąder do moszny. Jądra u psiego płodu kształtują się w jamie brzusznej i dopiero z czasem zstępują na swoje stałe miejsce – do worka mosznowego. Tylko na zewnątrz ciała, w zdrowej mosznie, jądra psa mogą pełnić swoje funkcje: produkować hormony i plemniki. W jamie brzusznej jest bowiem dla nich za ciepło, a zbyt wysoka temperatura zaburza funkcje jąder.

Każdy pies powinien mieć w mosznie dwa jądra. Brak jednego lub obu sugeruje wnętrostwo.

Wnętrostwo u psa polega na tym, że jego jądro zatrzymało się lub utknęło gdzieś w drodze z jamy brzusznej do moszny. Jądro wnętra – czyli psa z wnętrostwem – najczęściej zatrzymuje się gdzieś w pachwinie, rzadziej trafia pod skórę w okolicy moszny, ale nie w samej mosznie, czasem utyka jeszcze w jamie brzusznej. Zdarza się też tzw. wędrujące jądro u psa, czyli sytuacja, kiedy gruczoł przemieszcza się – raz jest w mosznie, raz wędruje poza nią.

Jeśli wnętrostwo u psa jest obustronne, czyli w mosznie brakuje obu jąder, to zwierzak pozostaje bezpłodny, dopóki choć jedno jądro nie zstąpi na swoje miejsce. Jądra poza moszną nie produkują plemników, ale nadal wytwarzają testosteron. Wnętrostwo nie powoduje więc najczęściej zaburzeń w rozwoju i dojrzewaniu psa.

Wnętrostwo u psa: przyczyny

Wnętrostwo u psa ma najczęściej przyczyny genetyczne. Niektóre rasy psów są bardziej predysponowane do wystąpienia wnętrostwa niż inne.

Wnętrostwo może też wystąpić, gdy na płód jeszcze w łonie matki oddziałują czynniki zaburzającego jego normalny rozwój, jak nadmiar estrogenu, niedobór androgenów, czy przyjęte przez sukę substancje chemiczne, np. nieodpowiednie leki lub pestycydy. Gdy rozwój kanałów pachwinowych, więzadeł, jądrowodów czy samych jąder płodu zostanie zaburzony, szczeniak może okazać się wnętrem.

Ponieważ wnętrostwo u psa ma podłoże genetyczne lub też wynika z nieprawidłowej opieki nad ciężarną suką, winą za jego wystąpienie u zwierząt rasowych obarcza się hodowcę. Nabywca rasowego szczeniaka, który okazał się wnętrem, może żądać od hodowcy odszkodowania – wnęter nie może przecież występować na wystawach ani nie nadaje się do dalszego rozrodu. Dlatego w przypadku profesjonalnych hodowli wnętrostwo u psa pojawia się bardzo rzadko, a psy wnętry nigdy nie są dopuszczane do dalszego rozrodu.

Wnętrostwo u psa: grupa zwiększonego ryzyka

Wnętrostwo występuje u mniej więcej 10% psów rasowych (co bardziej optymistyczne statystyki podają przedział między 1% a 10%). Im wyższy inbred danej rasy (czyli stopień krzyżowania wsobnego, powodującego ubożenie puli genetycznej), tym większe ryzyko wystąpienia wnętrostwa u psa.

Wnętrostwo u psa występuje stosunkowo najczęściej wśród zwierząt należących do ras: bokser, buldog angielski, chihuahua, cocker spaniel, husky, jamnik, maltańczyk, owczarek niemiecki, pekińczyk, pudel miniaturowy i toy, pomeranian, sznaucer miniaturowy, yorkshire terrier.

Wnętrostwo u psa: kiedy zacząć się martwić?

Każdy, kto hoduje psy lub też przygarnął kiedyś zupełnie małego pieska, jeszcze w wieku przedadopcyjnym, wie, że jądra u tych zwierząt zstępują do moszny dopiero po pewnym czasie od porodu. Czas ten zależy od rasy i rozmiarów psa – u małych piesków jądra zstępują później, nawet po kilku miesiącach. Rekordzistami pod tym względem są owczarki szetlandzkie, których jądra mogą zstąpić nawet dopiero po dwóch latach życia!

U większości zwierząt jednak jądra powinny zstąpić do moszny przed ukończeniem przez psiaka ośmiu tygodni życia.