Whippet: idealny chart domowy

Whippet – historia rasy

Whippet to rasa charta wyhodowana w Wielkiej Brytanii w XIX w. Wywodzi się od angielskich greyhoundów, ale jest od nich mniejszy.

Charty to psy gończe, tropiące zwierzynę za pomocą znakomitego wzroku. Opływowa sylwetka pozwala im ścigać ofiarę z dużą szybkością – whippety biegają z prędkością nawet 65 km/h. Charty wykorzystywano w Europie do polowań od późnego średniowiecza, można dostrzec je np. na obrazach Albrechta Dürera z XVI w. W Anglii hodowano charty w trzech wielkościach – duże, średnie i małe. Małe wykorzystywano chętnie do polowań na szczury. Określano je czasem słowem „whippet”, które w danej angielszczyźnie oznaczało „ten, który porusza się szybko”. Być może dobrym polskim odpowiednikiem byłoby słowo „chyży”. O ogarach whippetach wspomina się w Anglii po raz pierwszy w 1610 r.

Współczesna rasa whippet została wyhodowana w XIX w. na granicy Anglii i Szkocji w związku z rosnącym zainteresowaniem wyścigami psów. Whippety miały być mniejsze, tańsze i łatwiejsze w utrzymaniu od szlachetnych greyhoundów. Rasa powstała prawdopodobnie jako skutek krzyżowania małych greyhoundów z wysokonożnymi terrierami i charcikami włoskimi. Angielski Kennel Club przygotował standard dla whippeta w 1891 r. Whippety stały się szybko popularne wśród niższych warstw społeczeństwa, zyskując sobie mało pochlebne miano „koni wyścigowych dla ubogich”. Ich radosne usposobienie i użytkowość (szybkie i niezwykle zwinne psy z powodzeniem wykorzystywano do polowań na zające i szczury oraz do wyścigów) spowodowały, że whippety szybko podbiły serca hodowców i entuzjastów psów. Bywały też coraz częściej psami domowymi.

Whippety pojawiły się w Polsce w latach 60. XX w. Ich popularność powoli ale stabilnie wzrasta. W 2002 r. urodziło się nad Wisłą 18 miotów whippetów, w 2015 r. było to 36 miotów, w 2017 r. 66 miotów, a w 2020 r. 68 miotów (stan na wrzesień).

Jak wygląda whippet?

Whippet to krótkowłosy chart średnich rozmiarów. Osiąga 51 cm wysokości w kłębie i masę ok. 20 kg.

Whippet ma charakterystyczną króciutką sierść, która sprawia niemal wrażenie, że pies jest nagi i pokryty tylko cienką, delikatną skórą. To jednak tylko pozorna wrażliwość – w rzeczywistości whippet to silny pies o mocnych mięśniach, zdolny do błyskawicznego biegu, o niespożytej niemal energii.

Głowa whippeta jest podłużna, lekko spłaszczona. Kufa ma delikatny stop i silne szczęki ze zgryzem nożycowym. Nos jest spory, trufla wystaje poza linię szczęki i może mieć kolor czarny, niebieski lub wątrobiany, współgrający z umaszczeniem psa. Oczy są dość szeroko rozstawione, owalne, czujne, w ciemnym kolorze. Uszy są niewielkie i mają kształt płatka róży.

Szyja psa jest muskularna, tułów smukły o umięśnionym grzbiecie i mocnych lędźwiach. Przednie kończyny są proste, a tylne mocno kątowane, o silnych udach. Łapy są kształtne, wysoko wysklepione i mają mocne, grube opuszki. Ogon jest długi, bez pióra, lekko wyginający się ku górze, w ruchu trzymany w lekkim łuku, ale nigdy powyżej linii grzbietu.

Whippety mają krótką, zwartą sierść, bardzo delikatną w dotyku. Dopuszcza się wszelkie typy umaszczenia. Przed II wojną światową whippety występowały także w odmienia szorstkowłosej, która jednak z czasem zupełnie zniknęła z hodowli.

Jaki charakter ma whippet?

Whippet to radosny pies, który kocha ruch i zabawę. Garnie się do ludzi, a szczególnie silnie przywiązuje się do swego pana, z którym pragnie spędzać jak najwięcej czasu. Dość łatwo zdobyć jego sympatię i zaufanie, więc nie nadaje się na stróża czy psa obronnego.

Whippet to pojętny pies, stosunkowo łatwy w treningu. Szkolenie psa należy zacząć wcześnie, zanim utrwali sobie złe nawyki. Kluczem do skutecznego wyszkolenia whippeta jest łagodna stanowczość i cierpliwość. Za każdym razem, gdy pies poprawnie wykona polecenie, powinien zostać nagrodzony pochwałą, pieszczotą, przysmakiem lub chwilą ulubionej zabawy. Gdy whippet coś pomyli lub się poleni, możesz go skarcić, ale nie podnoś głosu. Krzyk tylko zestresuje psa i może zrazić go do dalszego treningu. Wychowując psa pamiętaj, że każde polecenie musi zostać wyegzekwowane. Przykładowo, jeśli każesz psu zejść z kanapy, a ten nie raczy się ruszyć, ściągnij go samemu, powtarzając komendę „zejdź!”. W przeciwnym wypadku pies nauczy się, że komendy można ignorować.

Początkowy trening psa powinien objąć nauczenie go reagowania na własne imię i podstawowe komendy. Whippet musi też nauczyć się zasad dobrego życia z ludźmi i innymi zwierzętami, także obcymi. Najlepiej pokazywać szczeniakowi różne sytuacje, oswajać go z dźwiękami i zapachami, i pozwalać mu socjalizować się z domownikami w kontrolowanych warunkach. W ten sposób szczeniak nauczy się poprawnych reakcji nie będzie sprawiał problemów w dorosłym życiu.

Na etapie wczesnego układania psa należy także przyzwyczaić go do zabiegów pielęgnacyjnych, takich jak czesanie, kąpiele, czyszczenie uszu, zębów, nosa i kącików oczu, obcinanie pazurów, a także do chodzenia na smyczy i w kagańcu.

Po zakończeniu podstawowego treningu, możesz dalej uczyć whippeta sztuczek lub zacząć przygotowywać go do zawodów sportowych. Whippet dobrze radzi sobie w konkurencjach takich jak agility (bieg po torze przeszkód), flyball (psia sztafeta), nurkowanie, a przede wszystkim coursing – gonitwa za sztuczną ofiarą po naturalnym terenie. Nawet jeśli nie planujesz wystawiać psa do żadnych zawodów, trening to dla niego świetna zabawa i okazja do aktywnego spędzenia czasu ze swoim panem.

Whippet dobrze dostosowuje się do życia w domu czy mieszkaniu, lubi spędzać czas na leniuchowaniu, ale musi też codziennie zażywać odpowiednio dużo ruchu. Wymaga częstych i długich spacerów, najlepiej gdzieś, gdzie może zostać puszczony wolno i swobodnie hasać – na łąkach, lasach, w rozległych parkach. Wyprowadzając whippeta w mieście, trzeba wziąć go na długą, elastyczną smycz o mocnych karabińczykach, przytroczoną do szerokiej obroży lub dopasowanych szelek. Pies powinien też mieć założony kaganiec fizjologiczny, który nie utrudnia ziajania. Przewodnik whippeta powinien zachować czujność, by w porę odwołać go lub odciągnąć, jeśli pies ulegnie instynktowi myśliwskiemu i rzuci się w pogoń za wypatrzoną wiewiórką, ptakiem czy kotem sąsiadów.

Znudzony lub osamotniony, przejawia skłonność do niszczenia: gryzienia mebli, darcia poduszek i firanek. Na etapie wczesnego treningu można przyzwyczaić whippeta do spędzania samotnie kilku godzin, nigdy jednak nie powinien pozostawać bez towarzystwa na zbyt długo. Jeśli pies szczególnie źle znosi rozstania z właścicielem, możne wykorzystać kilka sposobów na osłodzeniu mu rozłąki. Możesz np. przed wyjściem do pracy pozostawić na cały dzień włączony telewizor, tak by whippet stale słyszał ludzkie głosy i nie niepokoił się nienaturalną ciszą, panującą w mieszkaniu. Możesz też przed wyjściem podać mu ulubiony posiłek, pamiętaj jednak, by ten rozchodniaczek był wliczony w dzienny plan żywienia psa, bo nadmiar kalorii doprowadzi charta do otyłości i przepuklin. Dobrym pomysłem jest też pozostawienie whippetowi do dyspozycji ulubionych zabawek, takich jak piłki, gryzaki i sznury do szarpania i ciągnięcia.

Co je whippet?

Whippet ma skłonność do alergii pokarmowych, dlatego dobór karmy dla niego należy skonsultować z weterynarzem. Pies powinien dostawać wysokiej jakości pełnowartościową karmę dla psów, zawierającą mięso, naturalne oleje, warzywa i owoce, wolną od konserwantów, barwników, słodzików i spulchniaczy.

Whippet chętnie też będzie żywił się – całkowicie lub komplementarnie – surowizną, czyli tzw. dietą BARF. Podawaj psu świeże mięso wołowe i cielęce, a także ryby, oleje rybne, okazyjnie surowe jajko. Psy często lubią chrupać kurze łapki, które dodatkowo ścierają im kamień nazębny. Niektóre whippety lubią też owoce, np. jagody – dwie wystarczą jako dodatek do posiłku. Unikaj podawania pupilowi surowej wieprzowiny, bo może ona zawierać pasożyty, które przejdą na psa.

Karmiąc whippeta surowizną, należy suplementować mu niektóre witaminy i minerały, np. wapń, za pomocą specjalnych preparatów.

Pies powinien dostawać dwa zbalansowane posiłki dziennie. Porcje powinny być dopasowane do płci, masy ciała, wieku i trybu życia zwierzęcia. W doborze odpowiedniej diety i porcjowania pomoże Ci weterynarz lub wyspecjalizowany psi dietetyk.