Samoyed: uśmiechnięty pies

Samoyed – historia rasy

Samojed to jedna z naturalnych ras szpiców. Te spokrewnione z łajkami psy towarzyszyły od wieków plemieniu Samojedów, żyjącym na północno-zachodnim skraju Syberii, od którego też biorą swoją nazwę. Samoyedy to włochate syberyjskie scyzoryki – używano ich do wszystkiego. Służyły jako psy pasterskie do pilnowania stad reniferów, do polowań, do stróżowania i ciągnięcia zaprzęgów, miały też za zadanie ogrzewać ludzi śpiących w namiotach. Samoyedy do dziś szczególnie garną się do ludzi, a szczenięta lubią spać, przytulone do swego pana. Futro samoyeda nawet współcześnie bywa też wykorzystywane do szycia – w dotyku przypomina angorę.

Samoyedy trafiły na zachód Europy dopiero w końcu XIX w., gdzie zyskały rozgłos na wystawach z powodu swej śnieżnobiałej sierści. Po raz pierwszy pokazano je w Leeds w 1893 r. Wzorzec rasy ogłoszono w 1909 r.

Do Polski samoyedy trafiły w końcu lat 80. XX w., a pierwsze szczenięta, z psów należących do Beaty Sarlej, urodziły się w r. 1990.

Jak wygląda samoyed?

Samoyed to średnich rozmiarów szpic w typie lisowatym, zaklasyfikowany przez Międzynarodową Federację Kynologiczną do sekcji północnych psów zaprzęgowych. Osiąga 60 cm wysokości w kłębie i masę ok. 30 kg.

Samoyed ma głowę w kształcie klina, trochę przypominającą lisią, z mocną, choć niedługą kufą i wyraźnym stopem. Koniuszki warg lekko unoszą się w górę, nadając pyskowi psa wesoły wyraz. Oczy są nieduże, w kształcie migdałów, czarne lub brązowe. Samoyed ma nieduże, trójkątne, pokryte gęstym futrem uszy, sterczące do góry – typowe dla szpiców. Ogon osadzony jest wysoko, zakręcony i ułożony na grzbiecie, bujnie owłosiony.

Sierść samoyeda jest dwuwarstwowa: gęsty, ciepły podszerstek osłania długi włos okrywowy, który chroni psa przed przemoczeniem. Sierść samoyeda tworzy kryzę na jego szyi, tzw. portki na tylnych łapach i gęstą kitę na ogonie. Powinna być barwy białej, dopuszczalna jest też kremowa z dominantą bieli.

Samoyedy uchodzą za hipoalergiczne, tzn. nie oddziałujące na osoby uczulone na psy. To jednak nie do końca prawda, ponieważ alergeny znajdują się w psiej ślinie i łoju, a nie w sierści jako takiej. Czasem alergik może mieć szczęście i faktycznie nie reagować prawie wcale na konkretnego samoyeda, jednak lekarze wskazują, że są to tylko szczęśliwe zbiegi okoliczności i żadna rasa psa nie jest tak naprawdę zupełnie hipoalergiczna.

Jaki charakter ma samoyed?

Samoyed to rozbrykany, przyjazny pies. Mocno przywiązuje się do swego pana, ale szybko tez zaprzyjaźnia się z innymi ludźmi i zwierzętami, zwłaszcza psami, które często próbuje wciągnąć do zabawy. Samoyed świetnie się nada na towarzysza zabaw dla starszych dzieci, nawet najmłodszych. Wobec obcych samoyed bywa podejrzliwy i zawsze szczeka, gdy ktoś nieznajomy naruszy jego terytorium. Samoyed więc dobrym psim stróżem, ale na obrońcę się nie nadaje, bo nigdy nie okazuje agresji.

Samoyed potrzebuje dużo ruchu i ćwiczeń, zarówno fizycznych, jak i umysłowych. Najchętniej pobiega swobodnie po dużej przestrzeni, jak łąka, pole, las, a w mieście – ogrodzony park. Samoyed będzie wdzięcznym towarzyszem w czasie joggingu i krótki wycieczek rowerowych. W mieście pies powinien być wyprowadzany na smyczy o mocnych karabińczykach, przytwierdzonej do dopasowanych szelek, tak by przewodnik miał pełną kontrolę nad jego zabawami i eksploracją otoczenia. Samoyed powinien też nosić kaganiec fizjologiczny, który nie utrudnia ziajania. Pies może bowiem ulec swemu instynktowi łownemu i rzucić się w pogoń za jakimś małym zwierzątkiem, np. wiewiórką, ptakiem czy nawet kotem sąsiadów. Samoyed ma też tendencję – co zostało mu z czasów ciągnięcia zaprzęgów na Syberii – do ciągnięcia za sobą przewodnika zamiast dawania się pokornie prowadzić. Dlatego psa nie powinny wyprowadzać dzieci, bo może się im wyrwać lub ściągnąć je z drogi.

Jako jedna z ras niemal naturalnych, samoyed ma swój wyrazisty charakter i bywa uparty. Dlatego należy starannie ułożyć szczeniaka, inaczej dorosły samoyed będzie uważał się za dominującego samca w domu.

Na etapie wczesnego treningu należy nauczyć samoyeda reagowania na własne imię i podstawowe komendy, a przede wszystkim wpoić mu zasady dobrego współżycia z innymi ludźmi i zwierzętami, także obcymi. Należy w kontrolowanych warunkach zapoznać psa z możliwie szerokim wachlarzem sytuacji, dźwięków i zapachów. Dzięki temu nauczy się, jak na nie odpowiednio reagować w dorosłym życiu. Trzeba też wcześnie zacząć przyzwyczajać samoyeda do zabiegów pielęgnacyjnych, takich jak czesanie, kąpanie, czyszczenie zębów, uszu, nosa i kącików oczu, obcinanie pazurów. Samoyed powinien też wcześnie przyzwyczajać się do chodzenia na smyczy i w kagańcu. Dobrym pomysłem jest też poświęcenie trochę czasu na oduczenie samoyeda częstego szczekania, bo psy tej rasy bywają głośne, zwłaszcza szczenięta.

Kluczem do dobrego ułożenia samoyeda – podobnie jak innych psów - jest cierpliwość, łagodna stanowczość i żelazna konsekwencja. Pies musi dostawać jasne i wyraźne komendy. Trzeba natychmiast go nagrodzić, gdy tylko zachowa się zgodnie z oczekiwaniami. Nagrodą może być pochwała, pieszczota, smakołyk lub chwila zabawy. Jeśli samoyed nie wykona komendy, możesz go zganić, ale nie krzycz, bo w ten sposób tylko zestresujesz psa i zrazisz go do dalszego treningu.

Po zakończeniu treningu podstawowego możesz uczyć samoyeda kolejnych sztuczek i komend lub zacząć przygotowywać go do zwodów sportowych. Samoyed dobrze radzi sobie w tych psich konkurencjach, które wymagają sprawności i siły, jak np. agility (bieg po torze przeszkód), flyball (psia sztafeta), wyścigi zaprzęgów, skijoring i bikejoring, carting (ciągnięcie wózków). Nawet jeśli nie zamierzasz wystawiać psa do zawodów, trening sportowy będzie dla niego świetną zabawą i okazją do spędzenia czasu ze swym panem.

Samoyed nie lubi nudy i samotności. Można go wprawdzie do pewnego stopnia przyzwyczaić do spędzania samotnie kilku godzin, najczęściej jednak rozłąka z przewodnikiem lub brak zabawy wywołuje u psa stres, który rozładowuje, gryząc co się da i głośno ujadając. Jeśli samoyed szczególnie źle znosi rozłąkę, możesz zostawiać przed wyjściem do pracy włączony telewizor, żeby pies stale słyszał ludzki głos i nie martwił się nienaturalną ciszą, panującą w mieszkaniu. Możesz też poczęstować go przed wyjściem ulubionym kąskiem, tylko pamiętaj, by wliczyć ten „rozchodniaczek” do dziennego planu żywienia, bo inaczej samoyed po pewnym czasie się roztyje. Dobrym pomysłem jest pozostawienie psu do dyspozycji ulubionych zabawek, by umilił sobie czas rozłąki, np. piłek, gryzaków i sznurów do szarpania.

Co je samoyed?

Samoyed powinien dostawać wysokiej jakości karmę dla psów. Dobra karma powinna zawierać przede wszystkim mięso i naturalne oleje, w mniejszej proporcji warzywa i owoce. Musi być natomiast wolna od konserwantów, barwników, słodzików i spulchniaczy. Trzeba też pamiętać, że samoyed – jak wszystkie szpice - może być wybredny i znalezienie karmy, która będzie mu odpowiadać, może zająć trochę czasu.

Możesz także karmić psa samodzielnie przygotowaną surowizną, najlepiej mięsem wołowym i cielęcym, nigdy zaś wieprzowiną, bo surowe mięso świni może zawierać pasożyty. Surową dietę psa należy uzupełniać rybami i olejami rybnymi w kapsułkach, surowymi jajkami, okazjonalnie owocami, otrębami, gotowanym makaronem lub ryżem, może też białym serem. Samoyed chętnie pochrupie też od czasu do czasu kurze łapki lub suche uszy wołowe. Psu trzeba suplementować niektóre witaminy i minerały, np. wapń i cynk. Szczeniętom dobrze jest też podawać karmę bogatą w chondroitynę i glukozaminę, które wspomagają rozwój stawów.

Samoyed powinien dostawać dwa posiłki dziennie. Porcje trzeba dostosować do jego płci, wieku, masy ciała i trybu życia – pomoże Ci w tym weterynarz lub psi dietetyk.