Ogar polski: na służbie od 600 lat

Ogar polski – historia rasy

Ogar polski to jedna z rdzennych polskich ras. Nazwa rasy wywodzi się może od słowa „ogorzały”, ale raczej od czeskiego „ohar”, czyli wyżeł. Psy te wspominane są po raz pierwszy w poemacie „Myśliwiec” Tomasza Bielawskiego z 1595 r., ale badacze podejrzewają, że ogary były popularne wśród polskiej szlachty już w XIV w. Ogary polskie wychwalał hrabia Jan Ostrorog w traktacie „O psach gończych i myślistwie z nimi”, napisanym w 1608 r.

Ogary polskie, jak wszystkie ogary, wywodzą się od psów św. Huberta, czyli bloodhoundów – dawnych psów celtyckich, hodowanych w Ardenach przez mnichów z opactwa św Huberta, w XI w. sprowadzonych do Anglii przez Wilhelma Zdobywcę. Ogary polskie mają też domieszkę krwi ogarów włoskich, a w XVIII w. krzyżowano je także z brytyjskimi foxhoundami. W dawnej Polsce ogary wykorzystywano oczywiście do polowań, przede wszystkim jednak do tropienia zwierzyny, a nie jej zabijania. Dzięki temu psy te do dziś zachowały przyjazny charakter i nie okazują agresji.

Wraz z upadkiem I Rzeczypospolitej i zubożeniem polskiej szlachty, ogary polskie niemal wyginęły. Dopiero w drugiej połowie XX w. zaczęły się starania w kierunku odnowy rasy i założono pierwsze profesjonalne hodowle. W 1959 r. Piotr Kartawik sprowadził z Litwy trzy psy i założył hodowlę „Z Kresów”. W 1964 r. Jerzy Dylewski opracował wzorzec rasy, który dwa lata później zaakceptowała Międzynarodowa Federacja Kynologiczna – FCI. W 1976 r. było już w Polsce zarejestrowanych 101 ogarów. N a początku lat 80. wyodrębniono z rasy tzw. ogary Pawłusiewicza, które nazwano gończymi polskimi. Dziś wiele ogarów ma swe domy nie tylko w Polsce, ale też w innych krajach Europy i w USA. Rasa zyskuje na popularności wśród myśliwych, którzy doceniają jej szlachetny eksterier (wygląd zewnętrzny) i duże zdolności łowieckie. Ogary polskie wykorzystuje się do polowań na dziki i zające, często w roli posokowców i aporterów.

Jak wygląda ogar polski?

Ogar polski to średniej wielkości pies myśliwski. Osiąga 65 cm wysokości w kłębie i masę ok. 32 kg. Sylwetka psa wskazuje na jego siłę i wytrzymałość.

Głowa psa jest dość duża. Kufa jest podłużna, zakończona tępo, z dużymi, grubymi faflami (zwisającymi wargami), także dolna szczęka ma wargę ze zwisającym zajadem. Nos jest duży, szeroki i ciemnego koloru. Stop jest raczej łagodny – linie kufy i czoła powinny tworzyć kąt rozwarty. Czoło psa pokrywają zmarszczki skórne. Oczu są nieduże, okrągłe, w kolorze brązowym. Uszy są duże, zwisające luźno, lekko zaokrąglone na końcach, w górnych partiach szczelnie przylegające do głowy.

Szyja psa jest smukła, muskularna, z dużą ilość luźne skóry na podgardlu. Ciało jest silne, muskularne, o szerokim grzbiecie, kończyny mocne i sprężyste. Ogon jest gruby, gęsto owłosiony, trzymany nisko, przy końcu zawinięty do góry. Pies truchta lub galopuje ciężko, pewnie, stanowczo.

Sierść ogara polskiego ma dwie warstwy: gęsty podszerstek i włos okrywowy. Razem tworzą ciepły i wodoodporny płaszcz, który chroni psa nawet przed trudnymi warunkami atmosferycznymi. Umaszczenie jest ciemne, prawie czarne, zwłaszcza na grzbiecie, i podpalane na żółto, najchętniej w odcieniu rdzawym. Kolor czarny nie powinien zachodzić na kufę, głowa w większości powinna być podpalana. Uszy nieco ciemniejsze od reszty głowy. Białe znaczenia są dopuszczalne na głowie (strzałka), piersi, końcach łap i ogona.

Jaki charakter ma ogar polski?

Ogar polski przez wieki polował w sforze, nie może więc dziwić, że jest z natury bardzo towarzyski i potrzebuje dużo uwagi ze strony swego pana. Wybiegany ogar jest zrównoważony i spokojny, przyjaźnie podchodzi do innych zwierząt i ludzi, także obcych, do których szybko się przyzwyczaja. Szczeka donośnie, ale rzadko, dość melodyjnym głosem. Lubi dzieci, zwłaszcza suki okazują im szczególne uczucia i troskę.

Ogar polski ostrzega przed pojawieniem się intruza, ale nie atakuje, jest więc dobrym psem stróżującym, ale nie obronnym. Okazuje agresję tylko w ostateczności – gdy uzna, że jego pan jest zagrożony.

Ogar polski, choć ma w sobie ducha myśliwego, dobrze czuje się w domu i mieszkaniu, gdzie chętnie korzysta z wygód w typie wygodnej kanapy lub legowiska w pobliżu kaloryfera. Z reguły nie powoduje wielu szkód.

Ogar polski nie bywa nachalny, ale jak każdy pies myśliwski lubi się wybiegać. Najszczęśliwszy jest w czasie szaleństw na świeżym powietrzu ze swym panem, najlepiej w towarzystwie innych ogarów. Ogar uwielbia buszować po łąkach i lasach, swobodnie eksplorować otoczenie. Chętnie odbiega od właściciela na spacerach, ale nigdy się nie gubi dzięki doskonałej orientacji w terenie. Ogary polskie nie są przesadnie szybkie, ale za to cechuje je niezwykła wprost wytrzymałość – w dawnych czasach mogły dzięki temu wytrwale tropić zwierzynę. To idealni towarzysze do joggingu, choć mogą nie nadążyć za rowerem.

Ogar polski lubi witać się na spacerze z innymi psami i znajomymi ludźmi. To spory pies, więc przewodnik powinien stale mieć go na oku, a w razie czego musi też umieć przywołać psa do siebie i powstrzymać go od wpakowania się w jakieś kłopoty. W mieście dobrze jest wyprowadzać ogara polskiego na solidnej smyczy, przyczepionej do obroży lub dopasowanych szelek. Ponieważ w miastach pies niemal stale napotyka inne czworonogi o różnych temperamentach, ogar powinien też mieć założony kaganiec fizjologiczny, który nie utrudnia ziajania. W ten sposób można uniknąć ewentualnych psich utarczek.

Ogar polski, jak wszystkie psy gończe, wymaga starannego ułożenia, które pozwala wykorzystać cały jego potencjał i umiejętności. Trening psa powinien zacząć się jak najwcześniej – szczeniak rozumie więcej, niż się może wydawać, więc nie ma sensu czekać, aż „zmądrzeje”. Wczesna nauka pozwoli od małego utrwalić u psa dobre zachowania i nie dopuścić do powstania złych nawyków.

Ogar polski ma swój charakter i nigdy nie jest całkowicie posłuszny. Trening wymaga więc cierpliwości i konsekwencji. Kluczem jest łagodna stanowczość. Należy wydawać psu jasne komendy i nagradzać go od razu za każdym razem, gdy zachowa się zgodnie z oczekiwaniami. Gdy ogar pomyli się lub poleni, możesz go skarcić, ale nie podnoś głosu. Krzyk tylko zestresuje psa, który może przez to zrazić się do dalszego treningu.

Wstępne szkolenie powinno objąć nauczenie psa reagowania na podstawowe komendy i dobrego współżycia z innymi ludźmi i zwierzętami. Na etapie wczesnego szkolenia trzeba też przyzwyczaić czworonoga do zabiegów pielęgnacyjnych, takich jak czesanie, kąpanie, czyszczenie uszu, nosa, zębów i kącików oczu, czy obcinanie pazurów. Ogar powinien też przyzwyczajać się do chodzenia na smyczy i w kagańcu, a także dużo socjalizować się z innymi psami lub domowymi zwierzakami.

Po ukończeniu wstępnego treningu można poddać ogara dalszemu szkoleniu myśliwskiemu. Nawet jeśli nie zamierzasz polować ze swoim psem, nauka prac myśliwskich będzie dla niego świetną zabawą. Możesz powierzyć psa specjaliście lub samemu z nim trenować. Ogar polski chętnie też nauczy się psich sztuczek i konkurencji sportowych, takich jak gonitwa, agility (bieg przez tor przeszkód) czy flyball (sztafeta).

Ogary polskie bywają czasem wykorzystywane do innego rodzaju prac, np. jako psy lawinowe i gruzowiskowe. Czasem, ze względu na ich przyjazny charakter, używane są w dogoterapii.

Co je ogar polski?

Ogar polski powinien dostawać wysokiej jakości psią karmę, zawierającą przede wszystkim mięso z mięśni i organów, naturalne oleje, warzywa i owoce – w odpowiednich proporcjach. Wystrzegaj się karm naszpikowanych konserwantami, zbożowymi spulchniaczami, słodzikami czy sztucznymi barwnikami. Szczenięta powinny otrzymywać specjalna karmę dla rosnących psów, która dostarczy im komplet składników odżywczych niezbędnych w okresie szybkiego wzrostu.

Możesz karmić dorosłego psa surowizną – to tzw. dieta BARF. Pamiętaj, by podawać psy tylko specjalnie przygotowane mieszanki ze sklepu zoologicznego lub też świeże surowe mięso. Unikaj wieprzowiny – surowe mięso świni może zawierać pasożyty. Wzbogać dietę psa, podając mu od czasu do czasu ryby i surowe jajka, pastylki z olejami rybnymi, kilka jagód. Dobrze też zaserwować ogarowi np. kurze łapki, które psy lubią chrupać, i które przy okazji oskrobują im zęby z kamienia nazębnego.

Ogar polski ma pory apetyt i skłonność do tycia, dlatego odpowiedni dobór karmy i porcjowania jest w jego przypadku szczególnie ważny. Skonsultuj dietę psa z weterynarzem. Ogar powinien dostawać dwa posiłki dziennie, dostosowane do jego płci, wieku, masy i trybu życia.