Agresja u psa: przyczyny, oznaki i sposoby łagodzenia

Agresja u psa: naturalna i nienaturalna

Agresja u psa to mechanizm wrodzony i bardzo potrzebny. Występuje u wszystkich ras, rozmiarów i płci. Pozwala zwierzęciu radzić sobie w skrajnych sytuacjach, gdy inne metody rozwiązania konfliktu zawiodły i trzeba użyć siły. U psów dziko żyjących, ale także np. u ras zaprzęgowych, zachowania agresywne służą ustaleniu hierarchii w stadzie. Agresja jest też niezbędna do polowania, a więc zdobywania pożywienia. Psom pasterskim i stróżującym agresja jest potrzebna do wykonywania zadania – odpędzenia drapieżnika lub złodzieja. Z kolei karmiące suki okazują agresję, broniąc swoich młodych.

Każdy pies bawi się też w walkę ze swoim rodzeństwem i innymi psami – w ten sposób uczy się kontrolować silę ugryzienia, polepsza swoją koordynację ruchową i sprawność fizyczną, a także zaznajamia się z psimi obyczajami, dotyczącymi okazywania agresji. Podobnie w czasie zwykłego spaceru, zachowania agresywne, choć najczęściej bez użycia przemocy, pozwalają psom nawzajem się poznawać, ustalać granice, ćwiczyć psie negocjacje i sposoby porozumiewania się.

Zdrowy pies nie powinien być agresywny bez powodu. Gdy już decyduje się na użycie siły- czy to wobec innych psów, czy ludzi – najczęściej ostrzega odpowiednio wyraźnie i długo, nim zaatakuje. W ten sposób daje przeciwnikowi jeszcze jedną szansę na oddalenie się.

Agresja u psa staje się problemem, gdy jest nieadekwatna do sytuacji, zbyt częsta, zbyt gwałtowna, pozbawiona sygnałów ostrzegawczych, wyraźnej przyczyny i sensu.

By poradzić sobie z agresją u psa, trzeba odnaleźć i usunąć jej przyczynę. To często trudne zadanie, wymagające konsultacji z behawiorystą zwierzęcym.

Agresja u psa: może być dziedziczna

Psy, u których zachowania agresywne występują często, przekazują wzorce agresji swojemu potomstwu. Gdy w czasie pierwszych miesięcy życia szczeniak widzi, jak jego matka i inne psy z otoczenia okazują agresję i w ten sposób osiągają swoje cele, sam uczy się okazywania agresji.

Istnieją rasy psów mające naturalne predyspozycje do okazywania agresji. Co ciekawe, mniejsze psy bywają bardziej agresywne od większy, ale to ugryzienia dużych zwierząt powodują bardziej dotkliwe urazy i szkody.

W Polsce jedenaście ras psów zostało ujętych w ministerialnym wykazie ras uznawanych za agresywne.

Agresja u psa: może być wyuczona

Także późniejsze przeżycia psa mogą nauczyć go, że agresja popłaca i daje dobre efekty. Jeśli pies sam był ofiarą agresji i został zmuszony przez innego psa do podporządkowania się, bardzo możliwe, że w sprzyjających warunkach sam spróbuje podporządkować sobie inne zwierzę za pomocą agresji.

Agresja u psa: może być koniecznością

Psy posługują się agresją do rozwiązywania konfliktów. Psy rywalizują o terytorium, jedzenie, dostęp do suk. W warunkach domowych mogą walczyć między sobą, ale też ze swym opiekunem, np. o smakołyki, zabawki i ulubione legowiska. Rywalizacja nie musi wynikać z charakteru czy doświadczeń samego psa. Czasem jest efektem błędów wychowawczych, np. zabierania zwierzakowi jedzenia czy zabawek, by skierować jego uwagę na trening. Takie metody mogą poskutkować wytworzeniem się u psa silnej potrzeby walki o zasoby i w efekcie – doprowadzić do uwolnienia agresji.