Pasikonik: polny kanibal

Pasikonik: relacje z ludźmi

Pasikonik (łac. tettigonia) to nazwa rodzaju owadów, obejmującego 22 gatunki. W Polsce występują trzy gatunki pasikonika: zielony, śpiewający i długopokładełkowy (najrzadszy, bliski zagrożenia).

Pasikoniki uchodzą głównie za szkodniki, ale tak naprawdę, w przeciwieństwie do innych pasikonikowatych, wolą zjadać owady niż rośliny, a tym samym raczej chronią ogrody i pola przed inwazją np. stonki, niż je niszczą.

W medycynie ludowej stosowano dawniej pasikoniki do usuwania kurzajek, co mogło wynikać z tego, że owady te mają bardzo silne żuwaczki i potrafią przegryźć nimi ludzką skórę. Pasikonika przystawiano do kurzajki, ten rozcinał ją żuwaczkami, a następnie ginął, bo rankę należało natrzeć jego sokiem trawiennym.

Najpospolitszy w Polsce jest pasikonik zielony. Najsłynniejszym przedstawicielem tego gatunku – nie tylko u nas – jest chyba Filip, przyjaciel i doradca Pszczółki Mai. Prawdziwe pasikoniki nie są jednak tak miłe i pomocne, jak Filip. To bezwzględne drapieżniki, zjadające inne owady, a czasem nawet przedstawicieli własnego gatunku.

Jak wygląda pasikonik?

Pasikoniki to dość duże owady o charakterystycznej budowie ciała. Przechodzą przeobrażenie częściowe, tzn. forma owada zmienia się tylko nieznacznie w kolejnych fazach rozwoju od larwy do imago. Larwy nie posiadają tylko skrzydeł.

Tułów pasikonika ma ok. 4 cm długości, za to skrzydła są długie nawet na 9 cm. Pasikoniki mają też bardzo długie czułki, czasem nawet trzy razy dłuższe od całej reszty ciała (to odróżnia je od koników polnych z krótkimi czułkami). Owad ma trzy pary odnóży, z których przednia i środkowa służą do obrony i utrzymywania równowagi, a potężne kończyny tylne pozwalają pasikonikowi przemieszczać się długimi susami. Pasikonik ma też bardzo silne żuwaczki, a po bokach głowy – błony, odbierające dźwięki. Dzięki nim pasikoniki słyszą charakterystyczną grę innych pasikoników.

Kolor ciała pasikonika może być zielony, żółty lub stanowić mieszankę tych barw w każdym niemal odcieniu. Kolor zapewnia pasikonikowi kamuflaż. W ten sposób pasikonik unika drapieżników, ale też ukrywa się przed swoimi ofiarami, by je zaskoczyć.

Samice pasikonika są większe od samców i mają wystające pokładełko, służące do składania jajeczek.

Pasikonik: obszar występowania

Pasikonik zielony jest owadem pospolitym w Eurazji i Północnej Afryce.

Pasikonik: biotop

Pasikonik trzyma się najchętniej wysokich traw, gdziekolwiek rosną. Lubi zwłaszcza tereny wilgotne i torfowiska. Pasikoniki spotyka się też pospolicie na polach uprawnych, w sadach i ogrodach.