Mysikrólik: król rozmiarów myszy
Mysikrólik: stosunki z ludźmi
Mysikrólik (łac. regulus regulus) to najmniejszy ptak Europy, a zarazem twardziel, który nie kryje się w dziuplach nawet na mrozie i dzielnie stawia czoła przeciwnościom losu na swojej ulubionej świerkowej gałęzi. Nazwa „regulus” po łacinie oznacza małego króla, stąd „królik”, a „mysi”, bo ptaszek jest bardzo mały. Mysikrólik to więc wielkopańska odwaga i wytrzymałość w ciele rozmiarów myszki.
Możliwe też, że nawiązanie do godności królewskiej pochodzi od żółtych piórek na głowie mysikrólika, które skojarzyły się ludziom z koroną. Arystoteles i Pliniusz Starszy opowiadają w swych pismach legendę o tym, jak ptaki postanowiły wyłonić swojego króla. Miał nim zostać największy chojrak, czyli ten ptak, który wzleci najwyżej. Wydawało się, że stanowisko przypadnie orłowi, ale kiedy drapieżca zmęczył się już i zaczął opadać, spod ogona wyleciał mu ukryty wcześniej wśród piór niewielki ptaszek – mysikrólik – i wzleciał jeszcze kawałek wyżej. Ptaki nagrodziły cwaniaka tytułem króla, a w każdym razie królika, o czym świadczy złocisty czubek na głowie mysikrólika.
Jak wygląda mysikrólik?
Mysikrólik to najmniejszy rodzimy ptak Europy. Jego ciało ma zaledwie ok. 9 cm długości, rozpiętość skrzydeł wynosi 15 cm, masa ciała to tylko 7 g (mniej więcej tyle, ile waży łyżeczka soli dodawana do zupy).
Mysikrólik ma dość krępe ciało z dużą głową i niedługim ogonem. Łatwo go pomylić ze zniczkiem zwyczajnym, który jednak jest nieco większy i ma ciemniejsze piórka na barkach. Z kolei świstunka ma żółtą brew i szare piórka na głowie, poza tym jest sporo większa od mysikrólika.
Upierzenie mysikrólika ma kolor oliwkowozielony, ciemniejszy na wierzchniej i jaśniejszy na spodniej stronie ciała, z charakterystyczną grubą kreską na głowie, w kolorze pomarańczowym u samca lub żółtym u samiczki, z czarnym obwiedzeniem. Skrzydełka są ciemniejsze z dwiema białymi pręgami na lotkach. Białe są też policzki i czoło ptaka, a kuper i brzuszek żółtawe.
Mysikrólik: obszar występowania
Mysikrólik i jego 14 podgatunków zamieszkują na stałe głównie Europę Środkową i Wschodnią, łącznie z Wyspami Brytyjskimi, Islandią i południową częścią Półwyspu Skandynawskiego. Na południe od Alp i Pirenejów z zasady tylko zimuje, choć stale pomieszkuje też w niektórych częściach Apeninów i na górzystych terenach Półwyspu Bałkańskiego.
Mysikrólik w Azji zamieszkuje północne obrzeża Turcji, Kaukaz i Środkowe Chiny. Azjatyckie letnie lęgowiska mysikrólika obejmują duże obszary Południowo-Wschodniej Rosji, Sachalin i wyspę Hokkaido, z kolei zimowiska znajdują się na Półwyspie Koreańskim i pozostałych Wyspach Japońskich.
W Polsce mysikrólik to ptak bardzo liczny, spotykany wszędzie tam, gdzie wstępują świerki. Wiosną i jesienią populacje północne mysikrólika migrują i wiele ptaków koczuje wówczas na terenie Polski.
Mysikrólik: biotop
Mysikrólik to ptak zasadniczo leśny, trzyma się najchętniej iglastych borów, ukochał sobie szczególnie świerki i jodły. Pośpiewuje bardzo cicho, a z racji wrodzonej nieśmiałości i niewielkich rozmiarów trudno go wypatrzeć.