Kawka: towarzyski złodziejaszek

Kawka: relacje z ludźmi

Kawka zwyczajna (łac. corvus monedula) to najmniejszy ptak z rodzaju corvus, z rodziny krukowatych.

Kawki w przeszłości uchodziły głównie za szkodniki, ponieważ wyjadały ziarno na zasiew i jajka z gniazd bardziej lubianych ptaków śpiewających. Co gorsza, kawki wiły sobie gniazda w dzwonnicach i – często – w kominach domów, przez co zdarzało się, że dzwony kościelne nie brzmiały tak jak powinny, a miłe popołudnia w wiejskich domach przerywał nagle rumor kawkowego gniazda, wpadającego do paleniska razem z rodziną rozwrzeszczanych ptaków.

Dumne pozy kawek, spierających się o pozycję w stadzie, sprawiły, że ptaki te postrzegano jako dumne i narcystyczne. Grecy wierzyli, że aby złapać kawkę, należy rozlać trochę oliwy, a potem złapać ptaka, gdy przyjdzie podziwiać swoje odbicie w kałuży. Z kolei w Walii mądrość ludowa głosi, że kawki to ptaki szczególnie znienawidzone przez diabła, bo lęgną się często wśród krokwi kościelnych dachów. Spotkanie kawki ma więc być dobrym omenem.

Jak wygląda kawka?

Kawka zwyczajna to ptak wielkości gołębia. Osiąga 39 cm długości i masę ciała nieco ponad ćwierć kg.

Pióra kawki są jednolicie czarne z wyjątkiem boków głowy i szyi oraz karku, które są ciemnoszare. Pióra na czubku głowy mają kolor głębokiej czerni, co stwarza efekt czapki. Niektóre podgatunki kawki mogą mieć białe plamki także na przodzie szyi. Im ptak starszy, tym jego szare pióra stają się jaśniejsze.

Samce i samice kawki są podobnej wielkości i mają identyczne upierzenie.

Kawka: obszar występowania

Wśród kawek zwyczajnych rozróżnia się cztery podgatunki, zamieszkujące przede wszystkim Europę i Zachodnią Azję. Kawkę spotkać można w całej Europie z wyjątkiem północnych ostępów Półwyspu Skandynawskiego, w Afryce Północno-Zachodniej, w Azji Mniejszej, na Kaukazie, a latem również na dużych obszarach przed i za Uralem.

W Polsce kawka zwyczajna to średnio liczny lub liczny ptak lęgowy, występujący przede wszystkim na nizinach. Zimą przylatują do nas kawki z Europy Północnej i Wschodniej, gdzie lęgły się latem.

Kawka: biotop

Kawki to pierwotnie ptaki leśne, lęgnące się w dziuplach drzewnych i w skalnych szczelinach. Po II wojnie światowej kawki zaczęły zakładać gniazda w wyludnionych ruinach miast i od tamtej pory oswoiły się z człowiekiem na tyle, że dziś są jednymi z typowych ptaków miejskich.