Ile trwa ciąża u kota i jak przebiega?

Ciąża u kota - kiedy kotka może zajść w ciążę?

Ruja u kotki jest naturalnym okresem w rozwoju płciowym zwierzęcia, podczas którego dąży ono do prokreacji. To po prostu okres, w którym kotka może zajść w ciążę i jest gotowa do posiadania potomstwa.

Pierwsza ruja pojawia się w momencie, w którym kotka osiąga dojrzałość płciową. Ma to miejsce gdy zwierzę ma około pół roku i niedługo potem, zazwyczaj w okolicach ósmego miesiąca życia u kotki występuje pierwsza ruja. Przeciętnie ten stan trwa od 7 do 10 dni i potrafi być wyjątkowo męczący, jeśli mamy do czynienia z kotem domowym i wykluczamy możliwość pokrycia żyjącej w czterech ścianach kotki. U kotów wolnożyjących ruja występuje najczęściej między marcem a majem, choć bardziej prawdopodobnym przedziałem czasowym jest styczeń - wrzesień, także dlatego, że ruja może wystąpić dwa lub trzy razy do roku.

Kotka może zajść w ciążę podczas drugiej fazy rui, którą nazywamy rują właściwą (estrus). Intensywnie szuka wtedy partnera, ponieważ w tym właśnie okresie może dojść do zapłodnienia. Sam akt kopulacji trwa w przypadku kotów tylko kilka sekund i jest dla samicy bolesny, ponieważ kot wbija jej wtedy zęby i pazury w kark. Do owulacji dochodzi między 24 a 36 godzin po akcie kopulacji.

Zajście w ciążę jest możliwe kiedy kotka przechodzi pierwszą ruję, jednak nie jest to zalecane. Kotka powinna płodzić potomstwo dopiero po osiągnięciu wieku osiemnastu miesięcy i przy wadze ponad dwa i pół kilograma. Oczywiście w przypadku kotów wolnożyjących lub wychodzących ciężko to w jakikolwiek sposób kontrolować, dlatego także w Polsce wdraża się od lat praktykę sterylizowania lub kastrowania kotów, żeby uniknąć problemu masowych, niekontrolowanych ciąż. Sterylizacja i kastracja w dużym stopniu przyczyniają się również do zminimalizowania problemu bezdomności wśród kotów.

Ciąża u kota - jak rozpoznać, że kotka jest w ciąży?

Ciąża u kota przeciętnie trwa od 63 do 65 dni, czyli około dziewięć tygodni. Czasami może trwać nieco krócej, około 60 dni lub nieco dłużej, czyli około 70 dni, ale zazwyczaj zamyka się w okresie 63 - 65 dni.

Przez pierwsze trzy tygodnie ciąży nie widać jej zewnętrznych objawów. Dopiero po tym okresie jesteśmy w stanie z całą pewnością powiedzieć, że kotka jest w ciąży. Jak zatem ją rozpoznać?

Po pierwsze, podczas ciąży kotka nie ma już objawów rui. Po drugie, kotka po dwóch, trzech tygodniach ma zazwyczaj większy apetyt, przybiera na wadze, staje się milsza i lgnie do właściciela. Mogą pojawić się nudności i wymioty, które jeśli się nasilą, powinny skutkować wizytą u weterynarza. Po trzecie, zmienia się wygląd sutków, robią się one bardziej różowe. Po kilkunastu dniach jesteśmy już w stanie wyczuć zmiany w brzuchu. Kiedy kotka leży w bezruchu możemy wyczuć coś w rodzaju łańcuszka z kulek, który ciągnie się wzdłuż macicy. Są to tzw. ampuły płodowe. Powinniśmy jednak unikać dotykania kotki w tym miejscu, ponieważ można w ten sposób uszkodzić płody.

Ciąża u kota - jak przebiega?

Po około trzech tygodniach u płodów zaczynają wykształcać się wargi, rozwijać powieki  i tworzyć płatki uszu. Rozwijają się narządy wewnętrzne, mimo że zarodek mierzy jedynie około 30 mm. Kości na razie zbudowane tylko z chrząstki, zaczynają się zwapniać i formują się zęby. Po czterech tygodniach płód mierzy około 40 mm i zaczyna nabierać właściwych dla kota kształtów.

Ciążę można zdiagnozować już po około 15 - 20 dniach od zapłodnienia, potrzebne jest jednak do tego badanie ultrasonografem. Ciążę u kotki można wykryć także za pomocą badania RTG, jednak jest to możliwe dopiero po 45 dniach, a do tego czasu symptomy ciąży są już bardzo wyraźne.

W tym czasie zmienia się też zachowanie kotki. Częściej śpi, robi się osowiała i dość szybko się męczy. Niektóre samice szukają kontaktu z właścicielem, niektóre wprost przeciwnie. Od piątego tygodnia płody zaczynają intensywnie rosnąć. Ich skóra jest gładka, ale nie mają jeszcze sierści. Tworzą się już narządy płciowe kociąt.

Po około sześciu tygodniach badanie USG powinno już wykazać ile jest kotów w miocie. Brzuch kotki robi się coraz bardziej zaokrąglony. Wielkość płodu wynosi już ponad 60 mm. Układ kostny płodów jest już wtedy ukształtowany. Zaczyna rozwijać się sierść i wydłuża się ogon. Jest już coraz bliżej rozwiązania.

Ciąża u kota - nadchodzi czas porodu

Im bliżej porodu, tym bardziej kotka robi się ograniczona ruchowo i szybciej się męczy. Powinniśmy ustalić z weterynarzem, jak powinna wyglądać wtedy jej dieta, ponieważ samica je w tym czasie dwa razy więcej niż normalnie i rośnie u niej zapotrzebowanie na białko, witaminy i związki mineralne. Nie powinna mieć jednak stałego dostępu do jedzenia, ponieważ może to prowadzić do nadwagi.

Po siódmym tygodniu kotka zaczyna szukać spokojnego i odosobnionego miejsca do porodu. W tym czasie zaczyna zachowywać się niespokojnie i wykonuje specyficzne ruchy ciała. Zagląda do toreb, kartonów i często wybiera któreś z tych miejsc, dlatego nie dziwmy się, jeżeli zrezygnuje ze specjalnie przygotowanego przez nas legowiska na potrzeby porodu, ponieważ kotka sama wie doskonale, gdzie jej będzie najlepiej.

Okres przedporodowy zaczyna się w ósmym tygodniu ciąży i trwa około tygodnia. Możemy już wtedy zaobserwować ruchy płodów. Sutki samicy robią się nabrzmiałe i pojawiają się na nich krople mleka. Kiedy kotka stoi lub jest w ruchu jej brzuch jest wyraźnie obwisły. Wszystkie organy potomstwa są już wtedy wystarczająco rozwinięte, jednak jeśli kotka zaczęłaby rodzić przed pięćdziesiątym dziewiątym dniem ciąży, jej potomstwo wymagałoby pomocy medycznej.