Wyżeł niemiecki: uniwersalny pomocnik myśliwego

Wyżeł niemiecki – historia rasy

Wyżły wywodzą się z Półwyspu Iberyjskiego, ale szybko zdobyły popularność w całej Europie kontynentalnej i na Wyspach Brytyjskich – wszędzie tam, gdzie myśliwi potrzebowali sprawnego i wszechstronnie utalentowanego psa tropiącego. Prawdopodobnie początkowo wyżłów używali arystokraci do polowań na grubą zwierzynę, z czasem jednak psy te zaczęto wykorzystywać przede wszystkim do polowań na małego zwierza i ptaki jako tropowce, posokowce i płochacze.

Wyżeł niemiecki występuje w dwóch głównych odmianach, uznawanych przez organizacje kynologiczne za osobne rasy: wyżeł niemiecki krótkowłosy i długowłosy. Obie rasy są ze sobą blisko spokrewnione, powstały w XIX w. jako odpowiedź na zapotrzebowanie niemieckich myśliwych, którzy chcieli mieć wszechstronne psy do polowania, tropienia, płoszenia, wskazywania i aportowania zwierzyny na polach, w lasach i w stawach.

Wyżeł niemiecki krótkowłosy to pies w typie gończego, świetnie radzący sobie z tropieniem w lesie, wykorzystywany chętnie do płoszenia i aportowania ptactwa. Wywodzi się od wyżłów włoskich i pointerów. Z kolei wyżeł niemiecki długowłosy to pies w typie spaniela. Rasa ta wywodzi się z psów gończych, wodnych i tzw. ptaszników – dawnych odmian długowłosych psów z portkami na łapach i chorągwią na ogonie, używanych do polowań na ptaki.

Obie rasy wystawiono po raz pierwszy – wspólnie - na wystawie psów niemieckich w Hanowerze w 1879 r. Wtedy też uroczyście zatwierdzono im dwa osobne, wstępne standardy rasy. Dziś wydaje się, że wyżeł niemiecki krótkowłosy cieszy się większą popularnością od długowłosego, bo lżejsze futro sprawia, że lepiej znosi upały i radzi sobie na polowaniach w lesie.

Poza dwoma głównymi typami, występują także wyżły niemieckie ostrowłose (spokrewnione z pudlami) i szorstkowłose (spokrewnione z pudlami, gryfonami i terierami). Wszystkie rasy wyżła niemieckiego mają podobne usposobienie, różnią się nieznacznie wzrostem, trochę też predyspozycjami do różnych rodzajów prac myśliwskich, ale przede wszystkim - długością sierści i umaszczeniem.

W Polsce wyżeł niemiecki hodowany był jeszcze przed I wojną światową na Pomorzu (długowłosy) i na Śląsku (krótkowłosy). Pies cieszył się pewną popularnością wśród polskich myśliwych mniej więcej do lat 80. XX w., obecnie wszystkie cztery rasy wyżła niemieckiego występują nad Wisłą dość rzadko.

Jak wygląda wyżeł niemiecki?

Wyżeł niemiecki (wszystkie cztery rasy) to średniej wielkości pies myśliwski. Wyżeł niemiecki osiąga do 66 cm wysokości w kłębie i masę ok. 29 kg.

Wyżeł niemiecki krótkowłosy ma postawę szlachetną, nieco wyniosłą. Głowa jest sucha (bez luźnych fałd skórnych), podłużna, z łagodnym stopem. Nos jest duży i szeroki z ciemną truflą. Oczy są średnie, w kolorze bursztynowym lub brązowym. Osadzone wysoko uszy są szerokie i długie, opadają aż do kącika warg i mają zaokrąglone wierzchołki. Pierś psa jest szeroka i głęboka, grzbiet równy, kończyny smukłe i dobrze umięśnione. Łapy mają błony między palcami, ułatwiające psom poruszanie się w wodzie, którą tak lubią. Ogon noszony jest z reguły dość wysoko, przy końcu lekko zawija się ku górze. Sierść jest krótka, twarda i błyszcząca, z gęstym podszerstkiem. Umaszczenie najczęściej jest brązowe, dereszowe, białe z brązowymi znaczeniami lub – rzadko – czarne. Głowa najczęściej ma jednolity kolor, ciało zaś pokrywają gęsto barwne podpalenia, plamy i znaczenia.

Wyżeł niemiecki długowłosy wygląda podobnie do krótkowłosego, z oczywistą różnicą: ma długą, jedwabistą sierść, która tworzy pióro na grzbiecie, portki na łapach i chorągiew na ogonie. Włos jest dłuższy na spodzie ciała, a na tułowi gładki i przylegający, z obfitym podszerstkiem. Maść może być brązowa z białymi lub szarymi znaczeniami, dropiowata lub w odcieniu jasnego dereszu. Podobnie jak w przypadku wyżła krótkowłosego, u długowłosego głowa jest najczęściej jednolitego koloru.

Jaki charakter ma wyżeł niemiecki?

Wyżeł niemiecki to niezwykle energiczny i przyjazny pies. Przywiązuje się mocno do całej rodziny. Wobec obcych bywa podejrzliwy i nieźle nadaje się na psa stróżującego. Lubi dzieci, zwłaszcza gdy są one nauczone tego, jak poprawnie obchodzić się z psem. Dobrze jest jednak nadzorować zabawy dziecka z wyżłem, bo spory pies może niechcący przewrócić malucha.

Wyżeł niemiecki ma przyjazny i zrównoważony charter. Bywa jednak uparty, ceni sobie swobodę, a w stosunkach z innymi zwierzętami może być dominujący. Z tego powodu trening wyżła niemieckiego wymaga więcej cierpliwości niż w przypadku niektórych innych ras. Bardzo się jednak opłaca – wyżły niemieckie mają wiele naturalnych talentów i mogą nauczyć się wielu komend, sztuczek, rodzajów pracy i konkurencji sportowych.

Trening psa należy zacząć wcześnie. Kluczem jest konsekwencja, cierpliwość i łagodna stanowczość. Pies powinien dostawać jasne komendy i nagrodę za każdym razem, gdy zachowa się zgodnie z oczekiwaniami. Nagrodą może być smakołyk lub chwila ulubionej zabawy. Jeśli wyżeł niemiecki nie wykona polecenia, możesz go skarcić, ale nie podnoś głosu. Krzyk tylko stresuje czworonoga, który może przez to zrazić się do treningu.

Trening początkowy powinien objąć przede wszystkim reagowanie na własne imię i podstawowe komendy, przede wszystkim na nakaz powrotu, bo wyżeł bywa przekorny i lubi daleko odbiegać na spacerach. Pies powinien nauczyć się dobrze żyć z innymi ludźmi i zwierzętami, także obcymi. Na tym wczesnym etapie nauki dobrze jest też przyzwyczaić go do zabiegów pielęgnacyjnych, jak czesanie, kąpanie, obcinanie pazurów i czyszczenie zębów, a także do chodzenia na smyczy i w kagańcu.

Po zakończeniu podstawowego szkolenia możesz powierzyć wyżła niemieckiego profesjonalnemu trenerowi, który nauczy go umiejętności łowieckich lub przygotuje do psich zawodów – albo uczyć psa wszystkiego samemu. Nawet jeśli nie zamierzasz wystawiać swego wyżła do żadnych konkursów, trening różnych umiejętności i sztuczek to dla zwierzaka świetna zabawa.

Wyżły niemieckie potrzebują dużo ruchu i różnorodnych zajęć, zarówno fizycznych, jak intelektualnych. Lubią aportować (także z wody), ganiać za frisbee i pływać, dobrze radzą sobie także w konkurencjach sportowych, takich jak agility (bieg po torze przeszkód) czy flyball (psia sztafeta) oraz w sportach zaprzęgowych (np. canicross, skijoring czy bikejoring). Wyżeł niemiecki to świetny towarzysz joggingu i wycieczki rowerowej.

W mieście dobrze jest wyprowadzać wyżła niemieckiego na smyczy o mocnych karabińczykach, przyczepionej do szerokiej obroży lub dopasowanych szelek, i w kagańcu fizjologicznym, który nie utrudnia ziajania. Wyżły nie mają tendencji do awanturowania się z innymi psami, ale ich silnie rozwinięty instynkt łowiecki sprawia, że mogą pognać za wypatrzonym ptakiem, wiewiórką czy nawet kotem. Mnogość bodźców w środowisku miejskim sprawia, że przewodnik powinien zawsze zachowywać czujność i być gotowym, by w każdej chwili przywołać wyżła do siebie i powstrzymać go przed wpakowaniem się w kłopoty. Dzieci nie powinny wyprowadzać wyżła niemieckiego, bo silny i szybki pies może im się wyrwać.

Co je wyżeł niemiecki?

Wyżeł niemiecki powinien dostawać wysokiej jakości karmę dla psów, bogatą w pełnowartościowe białka zwierzęce (mięso mięśniowe i podrobowe), z dodatkiem naturalnych olejów, warzyw i owoców. Nie należy podawać psu karmy zawierającej konserwanty, barwniki, spulchniacze czy słodziki. Szczenięta powinny dostawać specjalną karmę dla rosnących psów dużych ras. Taka karma dostarczy im odpowiedniej ilości składników odżywczych, niezbędnych w okresie szybkiego wzrostu. Zaniedbania na tym kluczowym etapie mogą mieć poważne konsekwencja dla zdrowia psa przez resztę jego życia.

Wyżeł niemiecki chętnie będzie się odżywiał surowizną. Podawaj mu świeże mięso (unikaj wieprzowiny, bo może zwierać pasożyty), ryby i oleje rybne, od czasu do czasu także surowe jajko. Niektóre psy lubią owoce, np. jagody – wystarczą dwie jako dodatek do posiłku. Wiele psów lubi chrupać różnego rodzaju kości i kurze łapki, które dodatkowo ścierają im kamień nazębny.

Stosując dietę BARF trzeba pamiętać o suplementowaniu psu niektórych witamin i minerałów.

Wszystkie wyżły lubią pałaszować, a niektóre mają ponadto tendencję do tycia. Dlatego psu trzeba dobrać odpowiednią dietę i porcjowanie w zależności od jego płci, wieku, masy ciała i trybu życia. Najlepiej skonsultować psią dietę z weterynarzem lub dietetykiem, który doradzi, co zmienić, by wyżeł niemiecki otrzymywał zbalansowane, zdrowe i smaczne posiłki.

Jak inne duże psy, wyżeł niemiecki narażony jest na skręt żołądka. Dlatego trzeba podawać mu mniejsze porcje jedzenia, dzieląc dwa codzienne posiłki na dwie części. Pies powinien też odpoczywać godzinę przed i po posiłku. W ten sposób ryzyko wystąpienia skrętu żołądka znacząco spada.