Wyżeł węgierski – pojętny i uczuciowy
Historia wyżła węgierskiego
Węgierskie wyżły krótkowłose to psy, których historia się wiele wieków wstecz. Inaczej jest z odmianą szorstkowłosą, która jest wynikiem zaplanowanej hodowli w latach trzydziestych dwudziestego wieku. Skrzyżowano wówczas wyżła węgierskiego krótkowłosego z wyżłem niemieckim ostro i szorstkowłosym. W efekcie powstał wyżeł węgierski szorstkowłosy, który do czasów obecnych pozostaje mniej popularny od krótkowłosego kuzyna.
Wyżeł węgierski krótkowłosy ma dłuższą historię, pierwsze wzmianki na temat tej rasy pochodzą z XIV wieku. Wśród jego przodków wymienia się pointery, niemieckie wyżły krótkowłose i przede wszystkim psy, które dotarły do Węgier ze Wschodu, określane jako żółte tureckie psy myśliwskie.
Z biegiem wieków rosło znaczenie wyżła węgierskiego jako psa myśliwskiego. W XIX wieku psy tej rasy dominowały w konkursach psów myśliwskich urządzanych na Węgrzech. W XX wieku rozpoczęła się nowoczesna hodowla tego psa, czego efektem było oficjalne uznanie rasy przez FCI w 1936 roku. Druga wojna światowa mocno przetrzebiła jej populację, ale dzięki staraniom miłośników udało się ją uratować. Obecnie wyżeł węgierski jest popularnym psem myśliwskim, nie tylko na Węgrzech, ale również w USA oraz w Polsce. Jego młodszy kuzyn, wyżeł węgierski szorstkowłosy nie zdołał go przebić popularnością, ale skutecznie depcze mu po piętach w tej dziedzinie.
Wyżły węgierskie są przede wszystkim rasą użytkową wykorzystywaną w myślistwie. Mogą polować w lesie, w polu i w wodzie. Słyną z doskonałego węchu, stójki i aportowania. Są odporne na wahania temperatury i dzięki temu mogą pracować w różnych warunkach atmosferycznych.
Najważniejsze cechy wyglądu wyżła węgierskiego
Według klasyfikacji FCI wyżły węgierskie należą do grupy wyżłów i sekcji wyżłów kontynentalnych. Obie odmiany podlegają próbom pracy. To psy średniej wielkości, o mocnej, lecz szczupłej budowie i harmonijnej, szlachetnej sylwetce. Ich wysokość zamyka się w przedziale 54-60 cm dla suk i 58-64 cm dla psów, a waga 25-30 kg dla obu płci. Wyżeł szorstkowłosy jest zazwyczaj bardziej krzepki od krótkowłosego.
Głowa wyżła węgierskiego jest sucha, czyli nie posiada zaznaczonych krągłości ani wypukłości kostnych a jej skóra dobrze przylega do czaszki. Jest też proporcjonalna do reszty ciała. Czaszka jest średniej szerokości, stop umiarkowany, kufa tępo zakończona. Oczy są średniej wielkości i owalnego kształtu. Ich brązowa, najlepiej ciemnobrązowa barwa pasuje do rudego umaszczenie. Spojrzenie psa jest żywe i inteligentne. Uszy są duże, zbudowane z cienkich płatów, wiszą blisko policzków i mają kształt zaokrąglonej litery V.
Tułów jest umięśniony, z prostym i silnym grzbietem. Linia podbrzusza elegancka i napięta, zad szeroki i dobrze umięśniony. Ogon gruby u nasady, zwężający się ku końcówce i noszony poziomo podczas ruchu. Bywa kopiowany do jednej czwartej długości. Kończyny proste i równoległe o mocnym kośćcu.
Umaszczenie psa zarówno w odmianie krótko i szorstkowłosej jest rude, w różnych odcieniach, szczególnie pięknie wygląda w kolorze piaszczystego złota . Dopuszczalne są niewielkie, białe znaczenia.
Szata jest krótka, dobrze przylegająca do ciała, twarda w dotyku. Wyżły krótkowłose nie posiadają podszerstka, u wyżłów szorstkowłosych podszerstek jest gęsty i ma właściwości wodoodporne. Na głowie sierść u wyżła krótkowłosego ma fakturę aksamitu. U szorstkowłosego cechą charakterystyczną są szorstka broda i krzaczaste brwi.
Charakter i szkolenie wyżła węgierskiego
Wyżły węgierskie są psami o zrównoważonym usposobieniu, ani lękliwe, ani agresywne. W roli psa pracującego są pełne temperamentu i nieustępliwe. W roli towarzysza człowieka żywe, ale też spokojne i bardzo czułe, aż do wylewności. Znane są z tego, że lubią spać w łóżku właściciela.
Wyżły krótkowłose, a szczególnie odmiana szorstkowłosa są dobrze ułożonymi psami, łatwymi w szkoleniu. Powinien poradzić sobie z trenowaniem tego psa nawet mało doświadczony przewodnik. Podczas ćwiczeń wyżeł węgierski praktycznie nie przerywa kontaktu z przewodnikiem. Wobec psów tej rasy nie powinno się stosować brutalnych metod szkoleniowych. To bardzo wrażliwe psy i stanowcze metody mogą źle wpłynąć na ich psychikę. W ich przypadku najlepsze są łagodne metody oparte na pozytywnym wzmocnieniu.
Aktywności wyżła węgierskiego
Psy tej rasy mają bardzo duże zapotrzebowanie na ruch. Jeśli to pies pracujący, część z aktywności spędza na przygotowaniach do i w trakcie polowania. Natomiast zakupiony jako typowy pies do towarzystwa, będzie on swojego właściciela wymagał pełnego zaangażowania, bo tylko w ten sposób zaspokoimy jego psychofizyczne potrzeby.
Nie wystarczą tu typowe, piętnastominutowe spacery w ciągu dnia. Pies musi się wybiegać i wyszaleć na rozległych przestrzeniach. Można mu także zapewnić dostęp do wody, która jest jego naturalnym żywiołem. Najważniejsze będzie urozmaicenie wspólnych wędrówek z psem różnymi formami kynologicznych rozrywek. Od najprostszej zabawy w aportowanie, poprzez agility, flyball, canicross, czy sportowego tropienia. Duża ilość bodźców psychoruchowych powinna zapewnić psu fizyczno-psychiczny komfort.
