Wilk: drapieżca znany i nieznany

Wilk: relacje z ludźmi

Wilk szary (łac. canis lupus) to drapieżnik z rodziny psowatych, prawdopodobnie jeden z najbardziej rozpoznawalnych drapieżników świata, a to za sprawą wielowiekowych i z reguły napiętych relacji wilków z ludźmi.

Wilki budzą respekt swą siłą, odwagą i nieustępliwością. Polują w grupach, zwanych watahami, a ich zbiorowe wycie od wieków mrozi serca ludzi zmuszonych do podróży przez leśne ostępy. W rzeczywistości wilki nie są jednak takie straszne, jak się je maluje – od 2000 r. odnotowano 20 przypadków, w których wilk zabił człowieka, a więc na całym świecie przypada średnio jeden taki przypadek na rok. Wilki zazwyczaj boją się ludzi i unikają ich, a atakują tylko w desperacji, osaczone lub zmuszone głodem.

Wilki i psy domowe są ze sobą ściśle spokrewnione. Psy domowe wywodzą się najpewniej od wilków, udomowionych w Azji ok. 15-8 tys. lat temu. Potrzeba odganiania wilczych watah od stad bydła dała z kolei początek wielu rasom silnych i odważnych psów pasterskich. Wilki i psy mogą się nawet krzyżować, co ludzie wykorzystali, tworząc rasy psów o wszystkich cechach wilków, np. wilczaka chechosłowackiego – krzyżówkę wilka i owczarka niemieckiego.

O wilkach dowiadują się już dzieci z bajek, zwierzęta te pełnią istotną rolę w mitologii i folklorze niemal każdego zakątka świata. Starożytni słowiańscy guślarze używali w obrzędach wilczych skór i amuletów z zębów wilka, mających zapewnić im siłę i zręczność tych zwierząt. Obawiano się też powszechnie klątwy wilkołactwa. W mitologii nordyckiej kolosalny wilk, złowrogi Fenrir, jest synem Lokiego, który stale zagraża ludzkości. W Chinach wierzono, że zaćmienie słońca zachodzi wtedy, gdy gwiazdę połyka łapczywie niebiański wilk. Z kolei Rzymianie raczej sympatyzowali z wilkami, które przecież wykarmiły Romulusa i Remusa.

Jak wygląda wilk?

Wilk budową przypomina dużego psa typu szpic. Dorasta do 180 cm długości, przy czym 50 cm z tego przypada na ogon. Wilk osiąga do 90 cm wysokości w kłębie i może ważyć nawet 75 kg, ale z reguł jest sporo mniejszy. Basiory (samce) są widocznie większe od wader (samic).

Wilk ma kształtną głowę, kufę z dość łagodnym stopem, trójkątne, spiczaste uszy. Ma muskularne ciało, kończyny skierowane łapami na zewnątrz, pierś dość wysoką i wąską.

Futro wilka składa się z dwóch warstw, zapewniając zwierzęciu dobrą ochronę przed zimnem i wilgocią. Ma kolor popielaty.

Wilk: obszar występowania

Wilk szary dzieli się na ponad dziesięć podgatunków, zamieszkujących różne obszary Ziemi i dostosowanych do życia w różnych biotopach.

Współcześnie wilki żyją przed wszystkim w Północnej Ameryce (Kanada, Alaska, nawet Grenlandia, gdzie żyje wilk polarny), a także w Eurazji, zwłaszcza w azjatyckiej części Rosji. Wilk południowoazjatycki poluje na pustyniach Azji Mniejszej i Iranu, zaś wilka arabskiego spotkać można aż w Jemenie i Omanie.

W Europie wilki rożnych podgatunków, ale głównie euroazjatyckie, żyją głównie na wschodzie, na Białorusi, Ukrainie i w Polsce. Wilki pojawiają się także w górach Bałkanów, w Apeninach, Pirenejach, na Półwyspie Iberyjskim.

W Polsce wilki spotkać można blisko wschodniej granicy, w Karpatach i na Pojezierzu Mazurskim. Polska populacja wilków liczy między 1500 a 2500 osobników.

Wilk: biotop

Różne podgatunki wilka zamieszkują różne biotopy, od lasów, przez góry, po niziny, zarówno żyzne jak i pustynne, a nawet bagna.