Terier irlandzki – czerwony diabeł z Irlandii
Terier irlandzki – pies wszystkich stanów w dawnych wiekach
Pochodzenie teriera irlandzkiego nie jest dokładnie znane, wśród jego przodków wymienia się między innymi teriera czarnego podpalanego z Wysp Brytyjskich i wilczarza irlandzkiego. Do XIX wieku pies ten występował w różnych wariantach umaszczenia: czarno-podpalanym, pszenicznym, szaro-pręgowanym i rudym. Był także powszechny wśród wielu stanów, od biedoty, poprzez drobnomieszczaństwo do szlachty, według znanego powiedzenia określano go jako “strażnika biedaka, przyjaciela farmera i ulubieńca dżentelmena”. W zależności od miejsca pobytu i stanu klasowego właściciela pełnił wiele ról użytkowych, od brania udziału w polowaniach, poprzez stróżowanie do tępienia szkodników i robactwa.
Terier irlandzki i jego dziewiętnastowieczna selekcja
W XIX wieku zaczęły być modne hodowla psów pod kątem wystaw. Powstały wówczas pierwsze związki kynologiczne (z angielskiego kennel club), które zajmowały się selekcją i oficjalną rejestracją psów różnych ras. Selekcja dotyczyła również teriera irlandzkiego. W 1873 roku po raz pierwszy pokazano psa na wystawie. Występował wówczas w różnych klasach wagowych, jednak niebawem uległo to zmianie i ustalono pierwszy wzorzec rasy. Jego najważniejsze postanowienie dotyczyło jednak nie wagi, a umaszczenia psa – wyeliminowano wszystkie inne kolory niż rudy (określany też jako czerwony) z jego najważniejszymi odcieniami. W 1879 roku powstał oficjalny klub teriera irlandzkiego, a pod koniec XIX wieku brytyjski kennel club uznał psa za rodzimą irlandzką rasę. W tym samym czasie teriery irlandzkie trafiły do USA, a w dwudziestym wieku były też hodowane na innych kontynentach, między innymi w RPA w Afryce i w Australii. W Europie poza Wyspami Brytyjskimi można go spotkać współcześnie na Półwyspie Skandynawskim, w Niemczech oraz w Czechach i Słowacji.
Najważniejsze cechy wyglądu teriera irlandzkiego
Według klasyfikacji FCI terier irlandzki należy do grupy terierów i sekcji terierów dużych i średnich. To pies średniej wielkości o sylwetce wpisanej w prostokąt. Według wzorca jego wysokość zamyka się w przedziale 43 i 47 cm, a waga w przedziale 11 i 13 kg, choć w rzeczywistości te liczby są nieco większe. Pies ma solidną, mocną budowę, ale bez wrażenia ciężkości
Głowa teriera irlandzkiego jest długa z charakterystyczną cechą w postaci brody na kufie. Czaszka jest płaska, stop słabo zaznaczony. Oczy są małe, głęboko osadzone, o ciemnej barwie i żywym spojrzeniu. Uszy nieduże o kształcie litery V, opadają swobodnie wzdłuż czaszki. Grzbiet psa jest prosty i dobrze umięśniony. Ogon noszony z reguły wysoko jest pokryty drobnym, szorstkim włosiem. Kończyny przednie są średniej długości, silne, ustawione pionowo. Kończyny tylne są silne i muskularne ze stawem skokowym ustawionym blisko ziemi.
Umaszczenie od końca XIX wieku ustalone jest na jednolite czerwone z odcieniami od pszeniczno-czerwonego do żółto-czerwonego. Na szacie mogą się pojawiać białe znaczenia i w zależności od ich miejsca występowania, mogą zostać uznane za wadę, na przykład jeśli występują na łapach. Dopuszcza się białe znaczenie na klatce piersiowej teriera irlandzkiego.
Sierść jest dwuwarstwowa, z wierzchu szorstka, prosta i przylegająca, podszerstek zaś jest miękki i krótki. Kufę pokrywa charakterystyczna dla terierów broda.
Charakter i szkolenie teriera irlandzkiego
Przezwisko czerwony diabeł, którym określano teriera irlandzkiego może odstraszyć potencjalnego właściciela. Nazwa ta pochodzi jednak z wcześniejszych stuleci, kiedy pies brał częściej w polowaniach i miał więcej swobody, którą mógł spożytkować na przykład na walkę z innymi czworonogami. Obecnie jest hodowany jako pies przeznaczony do towarzystwa i jest znany ze swojego zamiłowania do dzieci. Jego wszechstronność i inteligencja znajduje zastosowanie w poważniejszych zawodach, potrafi pełnić funkcję psa ratownika i jest wykorzystywany w dogoterapii.
Nie oznacza to jednak, że stracił swój wrodzony temperament i zuchwałość. Zachował te cechy, tyle że są one inaczej kanalizowane. Niedoświadczony właściciel może napotkać problemy w wychowaniu teriera irlandzkiego i dlatego w młodych latach powinien przejść on szkolenie.
Terier irlandzki uczy się szybko, jest bystry i inteligentny, ale bywa również uparty. W treningu psów tej rasy dobrze sprawdza się metoda klikerowa. Polega ona na tym, że przy pomocy specjalnego urządzenia klikamy za każdym razem, kiedy pies właściwie wykonuje poszczególne polecenia. Kliknięcie oznacza również, że pies dostanie nagrodę za dobrze wykonane polecenie. Widzimy zatem, że jest to metoda bezbolesna i jednoznaczna, gdyż każdy sygnał kliknięcia brzmi tak samo i nie dezorientuje psa, który czasem może wyczuć w głosie właściciela emocje.
