Stres u psa: jak go rozpoznać i zwalczyć?

Stres u psa: czym jest i czemu służy?

Stres to psychofizyczna reakcja organizmu na bodziec, który w jakiś sposób narusza nasz dobrostan lub równowagę psychiczną. Stres informuje nas o zagrożeniu, motywuje do działa i dążenia do korzystnych zmian.

Niestety, nadmiar stresu wpływa negatywnie na nasz organizm. Stajemy się nerwowi, roztrzęsieni, przemęczeni. Słabniemy i spada nasza odporność. Co gorsza, nasze ciało przyzwyczaja się do działania w trybie awaryjnym i stopniowo tracimy zdolność do relaksacji.

Nie tylko ludzie narażeni są na stres. Zwierzęta także go odczuwają i pełni u nich podobne funkcje. Tak jak u ludzi, przedłużający się stres u psa może mieć negatywne skutki dla jego zdrowia i samopoczucia.

Stres u psa: przyczyny

Pies stresuje się w wielu sytuacjach. Problem pojawia się wtedy, gdy stres u psa jest zbyt silny, nieadekwatny do okoliczności i trwa dłużej niż sam stres (czynnik wywołujący stres). Z czasem organizm zwierzęcia przyzwyczaja się do stresu. Nie oznacza to, że stres przestaje zwierzakowi przeszkadzać, tylko coś o wiele gorszego: ciało psa stopniowo traci zdolność do naturalnej relaksacji i stres staje się chroniczny, permanentny.

To, na jakie sytuacje, zjawiska, osoby i zwierzęta pies reaguje stresem, zależy od jego doświadczeń, przede wszystkim z okresu socjalizacji. To właśnie wtedy pies poznaje świat i jego mieszkańców i uczy się na podstawie skojarzeń, kto i co jest dobre (tzn. powoduje przyjemność), a kto i co jest złe (tzn. powoduje nieprzyjemności).

Stres u psa: popularne stresory

Psy zasadniczo stresują wszelkie mniej lub bardziej gwałtowne zmiany, zwłaszcza zmiany otoczenia, brak codziennej rutyny, hałasy oraz nowe zwierzęta i osoby.

Do sytuacji najbardziej stresujących dla psa należy wizyta u weterynarza, bo często już jako szczeniak przekonał się, że oznacza ona przytrzymywanie, zastrzyki, zaglądanie do pyska, uszu i oczu, gmeranie przy pazurach itp. Psy nie lubią najczęściej zabiegów pielęgnacyjnych, więc mycie zębów czy uszu, nawet w zaciszu domowym, jest dla nich stresujące.

Psy często boją się jazdy samochodem, bo zaburza ona pracę ich błędnika, a wnętrze auta jest dla nich zupełnie obcym środowiskiem. Zwierzęta generalnie nie lubią nagłych zmian otoczenia, dlatego psy bardzo stresują także przeprowadzki.

Psy notorycznie boją się hałasów, nie tylko huku młota pneumatycznego na budowie – często wpadają w panikę np. na dźwięk pracującego odkurzacza. Nie lubią też ruchliwych ulic, bo drażni je i stresuje wysokie natężenie dźwięków, zapachów i szybko poruszających się obiektów. Połączeniem huku i gwałtownego ruchu są burze, których psy bardzo się boją.

Psy stresuje także poznawanie nowych ludzi i psów, dlatego często są silnie zestresowane np. w czasie wystaw i zawodów.

Wszelkie zmiany w składzie osobowym najbliższej rodziny – narodziny i śmierci – a także wizyty gości są dla psów stresujące. Wiele zwierząt cierpi tez na lęk separacyjny – panikują, gdy opiekun zniknie im z oczu.

Co oczywiste, psy stresuje także niemożność zaspokojenia potrzeb, np. głód i osamotnienie. Zarówno nuda jak i nadmiar wrażeń mogą wywołać u psa silny stres.

Choroby wywołujące ból i swędzenie to kolejna przyczyna silnego stresu u psa. Bolące stawy, kłopoty z wypróżnianiem, infekcja ucha – te i inne przypadłości uprzykrzają psu życie i stanowią niepożądaną zmianę, silnie stresującą zwierzaka.

Wreszcie pies może przejmować nastrój od swojego opiekuna. Jeśli on jest zestresowany, spieszy się i denerwuje, może to wywołać stres także u psa, nawet jeśli pupil sam nie ma innych powodów do zdenerwowania.

Stres u psa: objawy

Pies może okazywać stres na bardzo wiele sposobów. Dużo zależy od charakteru i przyzwyczajeń danego zwierzaka. Każda zmiana zachowania, czy też nagłe i kompulsywne powtarzanie pewnych czynności, może świadczyć o tym, że zwierzę odczuwa stres i stara się jakoś sobie z nim poradzić. Opiekun powinien znać swojego zwierzaka na tyle dobrze, by szybko zorientować się, że jego zachowanie jest nietypowe i może być oznaką dolegliwości fizycznych lub psychicznych, np. stresu.

Do reakcji fizjologicznych, mogących być objawami stresu u psa, należy np. przyspieszone tętno, powiększenie się źrenic, pocenie się opuszek łap, napięcie mięśni, drżenie ciała, ślinienie się, czasem nawet pojawianie się łupieżu i linienie.

Pies może także zachowywać się w nietypowy sposób: szczekać lub skamleć, warczeć, gonić własny ogon, obsesyjnie się wylizywać, otrzepywać, nerwowo ziewać, gryźć meble lub własne łapy. Może stać się pobudliwy, agresywny lub przeciwnie – osowiały. Zestresowany pies może dostać biegunki lub wymiotów, a także zacząć znaczyć teren w domu lub mieszkaniu.