Słuch kota: jak działa ten niezwykły zmysł?
Słuch kota: narzędzie przetrwania
Nie ulega wątpliwości, że koty mają znakomity słuch, o wiele lepszy niż ludzki i sporo lepszy od psiego. Podobnie jak u innych zwierząt, zmysł słuchu wykształcił się u kotów, by ułatwić im przetrwanie.
Dzięki wyczulonym uszom koty z wyprzedzeniem dowiadują się, z której strony nadchodzi potencjalne zagrożenie i jakich jest rozmiarów. Na podstawie odgłosu kroków kot umie odróżnić np. innego kota od dużego psa.
Wyczulony słuch kota ułatwia mu też polowanie. Koty to precyzyjni zabójcy – nie ganiają za myszami, aż te się zmęczą, tylko podkradają się do ofiary i wykonują precyzyjny atak. Dlatego tak ważne jest, by kot umiał już z daleka usłyszeć, zlokalizować i zidentyfikować potencjalną ofiarę. Do tego służą mu wyczulone zmysły, w tym znakomity słuch.
Słuch kota: jak dobrze słyszy kot?
Koty słyszą dźwięki w częstotliwości od 20 Hz do 64 kHz. Dla porównania – dla ludzi granica słyszalności wynosi ok. 20 kHz, a dla psów 40 kHz. To oznacza, że koci słuch jest ok. trzy razy bardziej czuły od ludzkiego.
Tak duża czułość słuchu kota ułatwia mu przeżycie – pozwala z daleka usłyszeć drapieżniki i potencjalne ofiary. Myszy popiskują najczęściej w częstotliwości ok. 40 kHz, a więc wyżej, niż słyszy człowiek, za to akurat w zakresie słyszalności kotów. Dzięki temu kot jest w stanie usłyszeć mysz, zanim ją zobaczy, a nawet zaatakować i upolować ją zupełnie bez nawiązywania kontaktu wzrokowego – tak się dzieje, gdy kot poluje np. w zaroślach, wysokiej trawie czy górach jesiennych liści.
Koty słyszą więc więcej i wyraźniej od ludzi. Niemal żadne poruszenie w mieszkaniu czy domu nie umknie uwadze kota. Spadający z nogi kapeć, ukradkowe psie pierdnięcie, odległe miauczenie innego kota, a przede wszystkim szelest otwieranej torby z karmą lub drzwi lodówki – wszystkie te dźwięki zostaną natychmiast wyłapane i przeanalizowane przez kota.
Słuch kota: małżowiny jak anteny
Znakomity słuch kota jest efektem precyzyjnej maszynerii, w jaką wyposażyła koty Matka Natura, czyli ich uszu. Kocie uszy składają się z ucha zewnętrznego, czyli małżowin, i wewnętrznego, czyli narządów przewodu słuchowego, ukrytych wewnątrz czaszki.
Pierwszym elementem kociego układu słuchowego są małżowiny uszne, czyli to, co nazywamy uszami.
Kocie małżowiny, w przeciwieństwie do ludzkich, to nie sztywne płaty, wyłapujące tylko te dźwięki, które akurat do nich wpadną. Kocie małżowiny są jak anteny – nieustannie poruszają się, aktywnie szukając dźwięków. Podczas gdy człowiek ma tylko sześć mięśni do poruszania małżowinami, u kota jest ich trzydzieści. Kocie uszy mogą obrócić się nawet o 180 stopni – tak, kot potrafi skierować je do tyłu.
Dzięki takiej budowie małżowin, koty wyłapują z otoczenia o wiele więcej dźwięków niż ludzie. Do tego potrafią precyzyjnie wskazać kierunek, z którego nadchodzi dany dźwięk, i dokładnie rozróżniać od siebie poszczególne odgłosy. Nawet w hałasie i kakofonii różnych odgłosów otoczenia kot potrafi odróżnić ciche popiskiwanie myszy i skupić się na nim.
Słuch kota: wyczulone ucho wewnętrzne
Drugim elementem odpowiedzialnym za znakomity słuch kota, jest jego ucho wewnętrzne.
Kiedy już kocie małżowiny zbiorą dźwięki z otoczenia, fale drgań przekazywane są na błonę bębenkową i wzmacniane przez znajdujące się za nią kostki słuchowe – młoteczek, kowadełko i strzemiączko. Wzmocnione drgania przekazywane są z kolei do wypełnionego płynem ślimaka. To właśnie drgania cieczy w ślimaku przekazywane są w formie impulsów nerwowych do mózgu, który przetwarza informacje, a także do znajdującego się za ślimakiem błędnika, który wespół z ogonem umożliwia kotom łatwe zachowywanie równowagi.
Wszystkie narządy kociego ucha wewnętrznego tworzą precyzyjną maszynerię, umożliwiającą kotu rozpoznawanie dźwięków w szerokim zakresie częstotliwości, z dużej odległości i z wielką precyzją.
