Przepiórka: pyszna i trująca

Przepiórka: relacje z ludźmi

Przepiórka zwyczajna (łac. coturnix coturnix) to nieduży, kurowaty ptak wędrowny.

Przepiórka od tysiącleci towarzyszy ludziom, migrując między Europą, Afryką i Azją. Przepiórki chętnie jedzono, polując na nie lub hodując jak kury. Mięso przepiórki stanowiło stały element dań dawnej kuchni polskiej, francuskiej, włoskiej, portugalskiej, hinduskiej, nawet meksykańskiej.

Mięso przepiórek cenili sobie już starożytni Egipcjanie. Pocieszne, bąblowate ciało przepiórki stało się inspiracją dla egipskiego hieroglifu waw, oddającego dźwięk „u”, używanego też do zapisu liczby mnogiej. Do dziś przepiórki to ulubione ptaki łowne Egipcjan. W samym 2012 r. u wybrzeży Synaju schwytano w sieci prawie 3,5 mln przepiórek.

Biblijna Księga Liczb opisuje z kolei, jak dzięki opatrzności Bożej wielkie stado przepiórek wylądowało w pobliżu obozu błądzących po pustyni Izraelitów, którzy upolowali ptaki i w ten sposób uniknęli śmierci głodowej. Nie uniknęli jednak podstępnej choroby – koturnizmu, o którym więcej niżej.

Do dziś w wielu krajach, gdzie prawo tego nie zabrania, działają hodowle przepiórek, choć głównie japońskich, rzadziej zwyczajnych. Ptaki te nie mają wielkich wymagań żywieniowych, nie potrzebują też dużo przestrzeni, a ich mięso nadal uchodzi za przysmak w wielu regionach. Przepiórki w dużych hodowlach najczęściej żyją w klatkach, ale w mniejszych gospodarstwach często mają do dyspozycji obszerną wolierę lub pozwala im się na swobodne przemieszczanie po obejściu.

Jak wygląda przepiórka?

Przepiórka to ptak korpulentnej budowy, o obłym ciele, małej głowie z paciorkowatymi oczami i parze dość dużych i silnych nóg. Przepiórka osiąga 20 cm długości, rozpiętość jej skrzydeł to od 30 do 35 cm (a więc dość sporo, co jest typowe u migrujących ptaków), masa ciała wynosi maksymalnie 155 g. U przepiórek to samice są nieco cięższe od samców.

Pióra przepiórki mają różne odcienie brązu i szarości, z jasnymi kreskami i pasami, w tym charakterystycznym białym pasem idącym od kącików oczu ku tyłowi głowy. Samce mają też biały podbródek.

Przepiórka: obszar występowania

Przepiórki dzieli się na pięć podgatunków, zamieszkujących różne rejony Eurazji i Afryki.

Przepiórki to ptaki z natury migrujące i tylko w niektórych regionach spędzają cały rok. Osiadły tryb życia przepiórki prowadzą na południu Hiszpanii, Włoch (wybrzeża Sycylii) i Grecji, w Afryce Północno-Zachodniej, w Etiopii, Ugandzie, Kenii, Zimbabwe i RPA, na Madagaskarze i u podnóży Himalajów, w dorzeczach Indusu i Gangesu, a także w Środkowych Indiach. Przepiórki cały rok spędzają także na Azorach i Wyspach Zielonego Przylądka.

Większość przepiórek migruje jednak. Zimują w całej Afryce Subsaharyjskiej, w dolinie Nilu, w Angoli i Zambii, a także w Indiach. W okresie lęgowym przepiórki przybywają na północ. Spotkać je wtedy można w całej Europie, Azji Mniejszej i Centralnej.

W Polsce przepiórka lęgnie się od maja do sierpnia, a we wrześniu odlatuje na południe.

Przepiórka: biotop

Przepiórki żyją na otwartych przestrzeniach o suchym podłożu i bez drzew – na stepach, płaskowyżach, a najchętniej na łąkach i polach uprawnych, najlepiej tam, gdzie obficie rośnie koniczyna.