Nowofundland: puchaty, bohaterski wielkolud

Nowofundland – historia rasy

Nowofundland to efekt prawdopodobnie przypadkowego skrzyżowania rdzennych psów, chowanych przez Indian z plemienia Beotuk, zamieszkującego Nową Fundlandię (dziś prowincja Kanady), z dużym psami używanymi do polowań na niedźwiedzie i sprowadzonymi do Ameryki przez Wikingów. Możliwe, że współczesne nowofundlandy mają też domieszkę krwi innych ras europejskich, przywiezionych później, np. portugalskich mastifów, jednak rasa istniała już w swej z grubsza współczesnej formie ok. 1600 r. Pierwszy standard rasy ogłoszono w 1886 r.

Rybacy z Nowej Fundlandii wykorzystywali duże i odporne molosy jako psy pociągowe, a także do pomocy przy wciąganiu na brzeg ciężkich sieci i łodzi. Nowofundlandy, dzięki swej grubej sierści, świetnie znoszą nawet trudne warunki pogodowe i nie boją się pracy w wodzie. Dlatego współcześnie wykorzystuje się je często w jednostkach ratowniczych do wyciągania z wody tonących – potężne zwierzęta nie boją się wichrów i nie straszne są im fale ani prądy morskie. Legenda mówi, że jeden z nowofundlandów uratował życie Napoleonowi, gdy cesarz wpadł do wody podczas swojej brawurowej ucieczki z wsypy Elby. Co ciekawe, liczne przypadki wskazują, że nowofundlandy ratują tonących instynktownie, nawet bez formalnego szkolenia. Nowofundlandy dobrze też sobie radzą w psich konkurencjach sportowych, opartych o przeciąganie zaprzęgów i ciężarów.

W Polsce nowofundlandy były znane jeszcze przed II wojną światową, ale hodowla zaczęła się dopiero w końcu lat 50. XX w.

Jak wygląda nowofundland?

Nowofundland to duży molos w typie górskim. Osiąga 71 cm wysokości w kłębie i wagę ok. 70 kg.

Nowofundland to masywny, silny pies o gęstej, długiej sierści. Pies ma masywną głowę, graniastą, niezbyt długą kufę z łagodnym stopem i faflami, niewielkie, szeroko rozstawione oczy w kolorze brązowym małe trójkątne uszy, osadzone z tyłu głowy, opadające i przylegające do skroni. Nowofundland ma masywną szyję i muskularny tułów o prostym grzbiecie, szerokiej piersi i zadzie. Kończyny psa są sile, proste, a łapy duże, okrągłe, z palcami połączonymi błoną. Nowofundland robi szeroki wykrok przednimi łapami i napędza się tylnymi o szczególnie rozbudowanej muskulaturze. Ogon jest szeroki, gęsto owłosiony, noszony poziomo lub zwisający w spoczynku.

Sierść nowofundlanda ma gęsty podszerstek i prosty, czasem lekko falowany włos okrywowy, średniej długości. Pysk, uszy i głowę pokrywa krótka, delikatna sierść, przednie łapy mają pióra, a tylne pokrywają portki.

Umaszczenie nowofundlanda zasadniczo może być jednolicie brązowe i czarne albo czarne z białymi znaczeniami (na piersi, łapach i ogonie) lub też czarno-białe (w tym wariancie biała powinna być kryza, cały tułów poza zadem, łapy i spód ogona). Psy o umaszczeniu łaciatym wydzielono w odrębną rasę, nazwaną landseer. Różne organizacje kynologiczne dopuszczają często różne warianty umaszczenia nowofundlanda (np. także niebieskie i szare), nie wszystkie też uznają odrębność landseera.

Jaki charakter ma nowofundland?

Nowofundland może budzić respekt swym wyglądem, jest to jednak wyjątkowo przyjacielski i łagodny pies, który garnie się do ludzi, szuka ich aprobaty i towarzystwa, jest skory do zabaw i wykazuje szczególną opiekuńczość wobec dzieci. Nowofundland ma zrównoważony charakter, nigdy nie traci zimnej krwi, a wobec niedogodności lub zaczepek innych psów wykazuje wręcz anielską cierpliwość. Czyni go to niemal idealnym psem do treningu i pracy.

Nowofundlandy są szalenie oddane swemu panu, przywiązują się do całej rodziny, dobrze dogadują się z innymi zwierzętami, choć mniejsze mogą się ich bać. Nowofundland nadaje się świetnie do zabawy z dziećmi, choć młodsze muszą uważać, by duży pies niechcący ich nie przewrócił. Nowofundlandy nazywane są często „psimi nianiami” właśnie z uwagi na ich upodobanie do zabaw z dziećmi i instynkt opiekuńczy. Psy te są też dlatego często wykorzystywane w dogoterapii np. w szkołach i szpitalach.

Trening nowofundlanda jest dość łatwy, przynajmniej w porównaniu z niektórymi innymi rasami. Nowofundlandy uwielbiają spędzać czas ze swym panem i wykonywać jego polecenia na tyle, na ile potrafią. Skuteczny trening psa wymaga jednak konsekwencji i stanowczość w łagodnym wydaniu. Nowofundland powinien dostawać jasne komendy i nagrodę za każdym razem, gdy wykona polecenia jak trzeba. Nie należy krzyczeć na psa, gdy coś pomyli, bo to go tylko zestresuje.

Trening początkowy powinien objąć nauczenie nowofundlanda reagowania na swoje imię i podstawowe komendy. Pies musi też poznać zasady panujące w domu i swoje miejsce w rodzinnej hierarchii. Dobrze też przyzwyczaić go na tym etapie do czesania, kąpania, mycia zębów, chodzenia na smyczy i w kagańcu. Im więcej sytuacji pozna i zrozumie szczeniak nowofundlanda, tym lepiej będzie się w nich odnajdywał dorosły pies.

Po zakończeniu podstawowego treningu nowofundland może kontynuować naukę sztuczek lub zacząć trening do wykonywania pracy który najlepiej powierzyć profesjonalnemu trenerowi. Trzeba pamiętać, że w okresie intensywnego rośnięcia, czyli przez pierwsze 2-3 lata życia, szczenięta nowofundlanda nie powinny być przeciążane ani zabawą, ani pracą.

Jeśli nie masz czasu samodzielnie wyszkolić nowofundlanda, możesz oddać go na wychowanie do psiego przedszkola. Tam szczenięta mogą się swobodnie socjalizować pod okiem doświadczonych opiekunów.

Co je nowofundland?

Nowofundland powinien dostawać wysokiej jakości karmę dla dużych psów, zawierającą głównie białka zwierzęce, naturalne oleje, warzywa i owoce. Karma dla nowofundlanda powinna być wolna od konserwantów, barwników, aromatyzerów, spulchniaczy i słodzików.

Szczenięta nowofundlanda muszą dostawać karmę przeznaczoną specjalnie dla rosnących psów dużych ras. Taka karma dostarcza im odpowiedniej ilości składników odżywczych, niezbędnych do prawidłowego wzrostu, który u nowofundlandów przebiega dość gwałtownie. W około trzy lata małe pieski przekształcają się w potężne psiska. Ich szybko rosnące ciała potrzebują więc odpowiedniej diety. Zaniedbania żywieniowe na etapie wczesnego rozwoju psa mogą mieć bardzo poważne konsekwencje w całym jego dorosłym życiu.

Dorosłe nowofundlandy chętnie żywią się surowizną w ramach tzw. diety BARF. Możesz podawać im gotowe mieszanki mięsne lub samodzielnie przygotowywać posiłki. Podawaj psu surową wołowinę i cielęcinę, unikaj jednak wieprzowiny, bo może zawierać pasożyty. Posiłki uzupełniaj często o ryby i oleje rybne, np. w kapsułkach. Dietę możesz wzbogacić nowofundlandowi o surowe jajka, gotowany ryż i makaron, otręby, sporadycznie biały ser. Pamiętaj, że psom żywionym surowizną trzeba suplementować niektóre witaminy i minerały, jak wapń, witaminę D, kwasy omega-3 i omega-6. Dobrze też podawać im preparaty z substancjami wzmacniającymi stawy, jak np. chondroityna. Z kolei biotyna i cynk dobrze wpływają na zdrowie skóry i sierści psa.

Nowofundland powinien dostawać dwa lub trzy posiłki dziennie. Porcje powinny być dopasowane do płci, wieku, masy ciała, trybu życia i stanu zdrowia psa. W doborze odpowiedniej diety i porcjowania pomoże Ci weterynarz lub wyspecjalizowany psi dietetyk.

Nowofundland dużo pije, dlatego powinien mieć nieograniczony dostęp do świeżej wody. Miska może nie wystarczyć, dlatego warto pomyśleć o jakimś rodzaju korytka lub wiaderka, z którego pies może do woli chłeptać, gdy się zmęczy lub zgrzeje.

Nowofundland narażony jest na skręt żołądka. To bardzo poważna przypadłość, która bez interwencji chirurgicznej może szybko zabić psa. Przyczyny występowania skrętu żołądka u psów nie są jasne, ale można zminimalizować ryzyko wystąpienia skrętu, stosując się do kilku zasad. Przede wszystkim należy pilnować, by pies odpoczywał mniej więcej przez godzinę przed i po posiłku. Należy też dzielić mu jedzenie na mniejsze porcje, by nie jadł zbyt szybko i łapczywie, np. śniadanie może składać się z podawanych kolejno trzech mniejszych porcji, zamiast jednej dużej. Pies nie powinien też schodzić po schodach, bo to zwiększa ryzyko wystąpienia skrętu – w miarę możliwości należy raczej przewozić go windą.