Myszoskoczek: kopacz z mongolskich stepów
Myszoskoczek – historia hodowli
Myszoskoczki to wielka rodzina gryzoni, obejmująca około 110 gatunków zwierząt, zamieszkujących przede wszystkim zachodnie i południowe części Azji oraz północną Afrykę. Najbardziej popularnym myszoskoczkiem, chętnie trzymanym w domach w charakterze pupila, jest myszoskoczek mongolski, zwany też suwakiem mongolskim.
Myszoskoczek mongolski – jak wskazuje nazwa - zamieszkiwał sobie spokojnie stepy Mongolii i Chin. W 1866 r. wypatrzył go w czasie podróży francuski misjonarz Armand David. Myszoskoczek został schwytany i przesłany do paryskiego Muzeum Historii Naturalnej, gdzie opisał go zoolog Henri Milne-Edwards.
Kariera myszoskoczka mongolskiego jako zwierzątka domowego zaczęła się jednak dopiero w 1954 r., gdy na potrzeby swoich badań sprowadził go do Stanów Zjednoczonych Victor Schwentker. Nabył on swoje myszoskoczki w założonej nieco wcześniej hodowli w Tokio. Myszoskoczki okazały sę świetnymi zwierzętami laboratoryjnymi, bo szybko się aklimatyzowały, nie wymagały skomplikowanej pielęgnacji ani opieki, a do tego niewiele piły, więc i wydalały niewiele moczu, co bardzo ułatwiało czyszczenie klatek. Hodowla Schwentkera szybko zaczęła zaopatrywać w myszoskoczki laboratoria badawcze na terenie całych Stanów Zjednoczonych. Zwierzątka służyły do testowania przeróżnych substancji, reakcji na leki i nowych terapii, a nawet poddano je silnemu promieniowaniu, na które okazały się zaskakująco odporne.
Od laboratoriów nie było już daleko do ludzkich domów. W 1961 r. odnotowano w Wielkiej Brytanii pierwszą domową hodowlę myszoskoczków mongolskich. Te inteligentne i łatwo adaptujące się zwierzątka szybko zyskały sobie sporą popularność wśród entuzjastów domowych gryzoni.
Jak wygląda myszoskoczek?
Myszoskoczek mongolski to nieduży gryzoń. Dymorfizm płciowy nie jest bardzo wyraźny, ale samice się nieco mniejsze od samców. Samiec osiąga 132 mm długości od głowy do zadu, a jego ogon może mierzyć nawet drugie tyle. Masa ciała myszoskoczka powinna wynosić ok. 100 g.
Myszoskoczek ma dość szeroką czaszkę, wypukłe czarne oczy, również czarne pazurki i sierść koloru jasnobrązowego z czarnym przeplotem, z wyjątkiem spodu tułowia, który ma kolor biały lub podpalany. Włos ma z reguły ok. 1 cm długości, tylko ogon kończy kita z czarnych włosów długich na mniej więcej 2 cm.
W hodowli hobbystycznej udało się otrzymać myszoskoczki o bardzo rożnych typach i kolorach maści, np. złote, szare, srebrne, aguti w różnych odcieniach, miodowe, lisie, liliowe, białe i czarne, żółte i czerwone.
Jaki charakter ma myszoskoczek?
Myszoskoczek w naturalnym środowisku żyje w norze wykopanej w piasku lub ile mongolskich stepów i równin. W norach myszoskoczki ukrywają się przed drapieżnikami, magazynują żywność i wychowują potomstwo.
Myszoskoczki żyją w stadach liczących ok. 17 zwierzątek. Porozumiewają się ze sob za pomocą pisków, a gdy chcą się ostrzec przed niebezpieczeństwem, biją w ziemię tylnymi łapami. Znaczą swoje terytorium za pomocą wydzielin z gruczołów brzusznych oraz kału i moczu, a samce bywają agresywne, gdy obcy myszoskoczek naruszy ich teren.
Myszoskoczki aktywizują się o świcie i o zmierzchu. W porze wilgotnej zbierają zapasy na zimę. O sierść dbają, zażywając regularnie kąpieli w pisaku – podobnie do szynszyli i koszatniczek.
W warunkach domowych myszoskoczek jest dość przyjaznym, energicznym i ciekawskim zwierzątkiem, które woli jednak towarzystwo innych myszoskoczków, a z człowiekiem przestaje tylko na własnych warunkach. Myszoskoczki łatwo oswajają się z ludźmi, czasem dopuszczają ich do swoich zabaw, do pewnego stopnia można nawet je wytrenować i nauczyć kilku sztuczek.
Myszoskoczki domowe przejawia wiele zachowań instynktownych, jakie zostały mu z czasów, gdy zamieszkiwał stepy Mongolii. Wykształcił jednak także nowe zachowania lub zmodyfikował stare, dostosowując je do nowych warunków. Myszoskoczki domowe np. przejawiają dużą aktywność fizyczną i chęć biegania na kołowrotku, która intensyfikuje się jeszcze, gdy kołowrotek wstawiony jest do klatki na stałe. Myszoskoczki gryzą też wszystko co napotkają, co wynika z ich naturalnej potrzeby rozdrabniania każdej materii, jaka może się przydać do budowy gniazda. Jeśli jednak myszoskoczek gryzie pręty klatki, może to oznaczać, że się nudzi i chce zwrócić na siebie uwagę, albo że klatka jest zbyt mała i zwierzątko chciałoby mieć więcej przestrzeni. Domowe myszoskoczki miewają też napady nieodpartej potrzeby kopania, nawet w twardym podłożu, jak deski czy glazura. Ponownie jest to echo dawnych zachowań, adekwatnych na mongolskich stepach, choć już nie w domu czy mieszkaniu, ale może to też być oznaka, że mały myszoskoczek jeszcze w hodowli był trzymany w niewłaściwych warunkach. Kolejnym zachowaniem odruchowym myszoskoczka są kąpiele w piasku, których w mieszkaniu może obiektywnie nie potrzebuje, ale które są mu niezbędne do zachowania stabilności psychicznej i poczucia zadowolenia z życia.
Co je myszoskoczek?
W naturalnym środowisku myszoskoczki jedzą trawy, nasiona, owoce i niektóre rośliny, jak bylice, włośnicę, wydmuchrzycę.
Myszoskoczki domowe powinny dostawać wysokiej jakości karmę dla gryzoni, najlepiej dedykowaną właśnie myszoskoczkom, zwłaszcza opartą na lucernie siewnej, którą zwierzątka bardzo lubią. Dietę myszoskoczka można uzupełnić nasionami i prosem, sporadycznie larwami owadów. Nie należy natomiast podawać myszoskoczkom surowych warzyw i owoców, bo mogą wywołać u nich biegunkę.