Lew: król zwierząt

Lew: stosunki z człowiekiem

Lew afrykański (łac. panthera leo) to drugi największy kotowaty na świecie – rozmiarami przewyższa go tylko tygrys. Człowiek od tysiącleci podziwiał lwy i bał się ich – wizerunki tych zwierząt odnaleźć można wśród malowideł w grotach Lascaux sprzed 15 tys. lat. Nie na darmo powszechne jest przekonanie, że lew to „król dżungli”, nawet mimo oczywistego faktu, że lwy nie zamieszkują tropikalnych lasów. Mówimy „lwia część” o największej części, podziwiamy też „lwią odwagę”.

W starożytności lwy uważano za wcielenia bogów lub ich posłańców. Ciało lwa ma słynny sfinks w Gizie, strzegący nekropoli faraonów. Pokonanie lwa było też pierwszym zadaniem wyznaczonym Heraklesowi. Biblia opisuje, jak prorok Daniel w cudowny sposób uniknął pożarcia przez lwa. W bajkach Ezopa lew jest symbolem dumy i siły

W starożytnym Rzymie popularne były urządzane w amfiteatrach walki z lwami, przeciw którym wystawiano zarówno inne lwy, inne drapieżniki, jak i ludzi. Także w nowożytnej Anglii popularne były swego czasu walki psów z lwami, zakazane dopiero w 1835 r. W średniowieczu lwy trafiły do heraldyki jako symbol dostojeństwa i władzy królewskiej.

Wbrew krwawej legendzie, stworzonej w mitach, literaturze i utrwalonej w filmach, lwy rzadko atakują ludzi. Ich podstawowa reakcja na widok człowieka to ruszenie w przeciwnym kierunku – może nie ucieczka, ale jednak wycofanie się. Lwy zapuszczają się w pobliże ludzkich siedzib i atakują zwierzęta hodowlane tylko w ostateczności, gdy zmusi je do tego głód. Statystycznie więcej ludzi zabijają każdego roku dzikie bawoły niż lwy.

Zdarzały się jednak w dziejach przypadki lwów ludojadów. W latach 1932-1946 w Tanzanii lwy zabiły 1500 osób. Wydaje się jednak, że to odosobniony przypadek. Na atakowanie ludzi decydują się zazwyczaj tylko lwy stare i chore, które nie mają szans na upolowanie umykających zwierząt na sawannie.

Jak wygląda lew?

Lew to potężny drapieżnik. Osiąga masę nawet 200 kg, choć samice są znacznie mniejsze. Długość ciała samca lwa wynosi ok. 320 cm bez ogona, a z ogonem sięgnąć może 350 cm. Wysokość ciała lwa w kłębie wynosi ok. 120 cm.

Ciało lwa porasta jasnobrązowa sierść, która przybiera ciemny, niemal czarny odcień na grzbiecie i uszach, prawie biały na brzuchu i wewnętrznych stronach kończyn, a płowy, rudawy lub czarny w różnych odcieniach na grzywie. Bardzo rzadko zdarzają się też lwy o całkiem białej sierści – pierwszej obserwacji białego lwa dokonano w 1928 r.

Charakterystycznym elementem budowy lwa jest właśnie okazała grzywa, okalająca głowy samców. Grzywa pełni funkcje ochronne, zabezpieczając głowę i szyję lwa w walce. Bujna grzywa jest też oznaką siły i zdrowia zwierzęcia (u wykastrowanych lwów grzywa się nie rozwija lub zanika), a więc pełni też rolę atraktanta i przywabia samice. Samice lwa nie mają grzywy, przez co łatwo odróżnić je od samców.

Lew: obszar występowania

Lew występuje dziś tylko na sawannach Afryki i – szczątkowo – na subkontynencie indyjskim. Przed wiekami lwy można było spotkać także w Europie (na Bałkanach), Azji Mniejszej i na obrzeżach Półwyspu Arabskiego, w Iraku, Iranie i Pakistanie, a przed tysiącleciami – również w obu Amerykach.

Współczesny obszar występowania lwów (sawanny na pograniczu Czadu i Republiki Środkowej Afryki, Tanzania, Botswana) to szczątek ich dawnego terytorium, które niegdyś obejmowało całą Afrykę z wyjątkiem Sahary, doliny Konga i wybrzeży Zatoki Gwinejskiej. Oznacza to, że lew jest obecnie gatunkiem reliktowym, czyli został wypchnięty ze swych dawnych terytoriów przez innego, jeszcze groźniejszego drapieżnika – człowieka.

W Polsce lwy podziwiać można tylko w ogrodach zoologicznych.

Lew: biotop

Lew żyje na sawannach i terenach półpustynnych – nigdy w dżungli, która jest raczej domeną tygrysów.