Kuna domowa: ruchliwy niszczyciel aut
Kuna domowa: relacje z ludźmi
Kuna domowa (łac. martes foina), zwana też kamionką, to niewielki drapieżny ssak. Należy do rodziny łasicowatych. Do kuny domowej zalicza się jedenaście podgatunków.
Kuna domowa – jak wskazuje jej nazwa – to zwierzę synantropijne, tzn. przyzwyczajone do życia w pobliżu ludzi. Kuna domowa może być przyjacielem człowieka – gdy poluje na trapiące go myszy i szczury – ale też wrogiem, ponieważ często ulega pokusie i zagryza zwierzęta hodowlane, głównie drób i króliki.
Kuny domowe żywią też wielką pasję do gryzienia gumy, najchętniej gumowych osłon kabli w pojazdach, co skutkuje tym, że zdarza im się psuć samochody, a nawet potężne maszyny rolnicze. Nie wiadomo, jaki jest powód tego zachowania – kuny nie zjadają uszkadzanych części. Być może samochody atakowane są przez młode kuny, który dopiero się uczą, co w ich otoczeniu nadaje się do jedzenia. W samochodach japońskich przewody często pokryte są olejem rybim, którego zapach, w połączeniu z wydzielanym przez auto ciepłem, może przywodzić kunom na myśl atrakcyjną ofiarę. Nie wiadomo natomiast, dlaczego dwie kuny w kwietniu i listopadzie 2016 r. wyłączyły Wielki Zderzacz Hadronów w szwajcarskim ośrodku CERN, przegryzając przewody zasilania. Być może bozon Higgsa też trochę pachnie rybą. Fizycy wzięli odwet na jednej z kun, którą upolowano, wypchano i wystawiono w Muzeum Historii Naturalnej w Rotterdamie.
Dawniej chętnie polowano na kunę domową, choć jej futro uchodzi za jakościowo gorsze i mniej atrakcyjne od futra kuny leśnej. Dziś większość krajów wyznacza okres ochronny dla tych zwierząt, ale kuna domowa nie jest gatunkiem zagrożonym i najczęściej w sezonie można na nią polować.
Jak wygląda kuna domowa?
Kuna domowa wyglądem przypomina łasice. Ma szczupłe, cylindryczne ciało, a przemieszcza się na czterech krótkich łapkach. Taka budowa ułatwia kunie buszowanie w zaroślach i wdzieranie się do ciasnych zakamarków, w których kryją się jej ofiary.
Ciało kuny domowej osiąga ok. 53 cm długości, a jej ogon może mieć ok. 28 cm (mniej więcej tyle, co połowa ciała zwierzęcia), choć zazwyczaj zwierzątka są mniejsze. Kuna ważyć może nawet 1,5 kg, ale najczęściej osiąga masę ok. 1000 g. Samce są nieznacznie większe od samic.
Głowa kuny osadzona jest na wydłużonej szyi i ma trójkątny kształt. Oczy kuny są okrągłe i czarne, lekko wyłupiaste. Uszy są średnich rozmiarów, zaokrąglone i sterczące. Pyszczek wyposażony jest w niedługie wibrysy. Łapki mają po pięć palców, uzbrojonych w spore pazury. Dzięki pazurom kuna domowa potrafi zręcznie wspinać się na drzewa, choć woli żerować na ziemi.
Ciało kuny domowej pokrywa gęsta, ciemna, szczeciniasta sierść. Najczęściej ma ona kolor jednolicie ciemnobrązowy, z białą plamą na szyi. Plama ta rozwidla się na wnętrze przednich łapek, co pozwala odróżnić kunę domową od leśnej, która ma jednolitą, nierozwidloną plamę na szyi.
Kuna domowa przemieszcza się po ziemi zręcznie i szybko. Wiele czasu spędza też w gałęziach drzew. Potrafi wykonywać nawet kilkumetrowe susy z drzewa na drzewo.
Kuna domowa – czym różni się od kuny leśnej?
Poza rozwidloną plamą barwną (białą, a nie kremową) na szyi, kuna domowa odróżnia się od leśnej także tym, że podeszwy jej łapek nie są pokryte futrem, a jej trufla nosowa ma kolor brzoskwiniowy lub jasnoszary, a nie czarny. Jest też nieco mniejsza od swojej leśnej kuzynki. Jej uszy także są trochę mniejsze, za to ogon dłuższy.
Kuna domowa: obszar występowania
Kuna domowa występuje w całej niemal Europie kontynentalnej z wyjątkiem Skandynawii, w Azji Mniejszej, na stepach Azji Centralnej i na górzystych obszarach Płaskowyżu Tybetańskiego w Centralnych Chinach. Kuna domowa została też introdukowana w Ameryce Północnej.
W Polsce kuna domowa występuje na terenie całego kraju.
