Groźne psy: które rasy znajdują się na czarnej liście?
Groźne psy: czysta tabliczka
Banałem jest stwierdzenie, że nie ma złych psów, są tylko źli przewodnicy, marni trenerzy i niedbali wychowawcy.
Na charakter danego psa składają się jego genetyczne predyspozycje, a także – w większej mierze – doświadczenia z okresu socjalizacji. Kilkutygodniowe szczenię to niezapisana tabliczka, na której dopiero doświadczenia z pierwszych miesięcy życia utrwalają ogólne usposobienie zwierzaka oraz jego stosunek do ludzi i zwierząt.
Jeśli socjalizacja przebiegała prawidłowo, a szczeniak zapoznał się z osobami, zwierzętami, sytuacjami i zjawiskami, z którymi przyjdzie mu się stykać w dorosłym życiu, niemal na pewno wyrośnie na zrównoważonego psa, ciekawego świata, nie okazującego lęku przed byle czym, śmiałego i przyjaźnie nastawionego do otoczenia. Z kolei zaniedbanie socjalizacji spowoduje, że pies będzie lękliwy, niepewny siebie, a tym samym bardziej skłonny do zachowań agresywnych.
Zasadniczo każdy pies może stać się potencjalnie niebezpieczny, jeśli zaniedba się jego socjalizację i wychowanie. Psy nieoswojone z ludźmi czy np. środowiskiem miejskim będą okazywały strach, a może i agresję, gdy zetkną się ze zjawiskami dla siebie nowymi i niezrozumiałymi.
Niektóre rasy psów mają jednak większe predyspozycje do zachowań agresywnych, czy to z natury, czy też w wyniku starannej, nieraz wielowiekowej hodowli. Rasy psów tradycyjnie używane do walk (np. pitbulteriery i tosa inu) mają odwagę we krwi, a agresję okazują łatwo i chętnie, bo do tego zostały wyhodowane. Mimo to, staranna socjalizacja także w ich przypadku może odpowiednio ukształtować charakter zwierząt i uczynić je łagodnymi, rozważnymi członkami rodziny, opiekunami dzieci i strażnikami domu.
Groźne psy: diabeł tkwi w wychowaniu
Problem polega na tym, że wiele osób nie umie lub nie ma czasu starannie wychować swojego psa. Socjalizacja szczeniaka, a potem trening, wymagają nieco wiedzy, mnóstwa cierpliwości, a czasem też pieniędzy, jeśli pies ma być socjalizowany w przedszkolu i szkolony przez profesjonalnego trenera.
Zaniedbanie socjalizacji u ratlerka czy teriera nie czyni z nich psów niebezpiecznych. Rozwydrzony, bojowo nastawiony terier może być denerwujący, ale raczej nikomu nie zrobi poważnej krzywdy. Kiedy jednak zepsuje się charakter u psa z natury agresywnego, a do tego dużych rozmiarów, zwierzę takie staje się potencjalnie groźne dla ludzi, zwierząt, a nawet dla własnego opiekuna.
Przewidując przykre konsekwencje zaniedbań wychowawczych u takich właśnie ras psów – dużych i mających predyspozycje do agresji – wiele krajów na świecie wprowadziło obostrzenia dotyczące posiadania niektórych zwierząt.
Groźne psy: prawo nie jest wrogiem psów
Różnego rodzaju listy i wykazy ras psów uznawanych za agresywne nie mają na celu stygmatyzacji zwierząt (psy nie wiedzą i nie dbają o to, czy ktoś je stygmatyzuje), nie są też efektem złośliwych zapędów prawodawców, którzy po prostu nie lubią czworonogów. Wymierzone są raczej w nieodpowiedzialnych właścicieli psów.
Owszem, wielu przewodników ma doświadczenie w wychowywaniu psów o trudnym charakterze, umie to robić i czerpie z tego satysfakcję. Jednak znacznie więcej jest osób, które tego nie potrafią, lub co gorsza błędnie uważają, że potrafią. Kupując potencjalnie niebezpiecznego psa pod wpływem kaprysu, osoby takie często faktycznie zmieniają go w półdzikie, niebezpieczne zwierzę.
Wykazy ras psów uznawanych za agresywne mają zapobiec tragediom, spowodowanym nieumiejętnym wychowaniem dużych, silnych i porywczych z natury psów. Obostrzenia prawne mają za zadanie odsianie nieopowiedzianych przewodników i upewnienie się, że psy o trudnych charakterach będą trafiały tylko do rąk doświadczonych opiekunów.
Groźne psy: jedenaście ras na cenzurowanym
Polskie prawo uznaje jedenaście ras psów za agresywne i potencjalnie niebezpieczne.
Lista niebezpiecznych ras psów po raz pierwszy pojawiła się w ministerialnym rozporządzeniu w 1998 r. Obecnie status ras agresywnych reguluje „Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wykazu ras psów uznawanych za agresywne” z 28 kwietnia 2003 roku.
Rozporządzenie z 2003 r. i zawarta w nim lista jedenastu ras psów uznawanych za agresywne opiera się na podobnych zestawieniach, przyjętych w innych krajach. Podstawą do wciągnięcia danej rasy na listę ras agresywnych są najczęściej sugestie organizacji kynologicznych oraz raporty służb porządkowych, dotyczące wypadków z udziałem psów i ataków na ludzi.