Chart węgierski – pies myśliwski z trudnymi doświadczeniami

Historia charta węgierskiego

Początki charta węgierskiego przypadają na przełom IX i X wieku i związane są z plemionami Madziarów, które przybyły na tereny środkowej Europy z Uralu. Na miejsce przybyli już z psami w typie charta, które następnie krzyżowały się z chartami Celtów i innych ludów obecnych już na tamtych obszarach. Używano ich przede wszystkim do polowania na zające, lisy, a także na większą zwierzynę w rodzaju wilków i jeleni. W średniowieczu należały głównie do węgierskiej szlachty, choć mniejsza odmiana chartów hodowana była przez chłopów.

W XVI wieku Węgry dostały się pod panowanie Turcji. W tym czasie polowanie z chartami było już przywilejem szlachty, choć psów używali również kłusownicy. Od XVII do XIX wieku przypada okres największego rozkwitu tej rasy, także dzięki nieograniczonych wręcz możliwościach polowania na rozległych terenach i obfitości zwierzyny. 

W XIX wieku rozwój ten zaczął hamować, tereny do polowań zaczęły się zmniejszać, ilość zwierzyny spadać. Ponadto zapanowała moda na greyhoundy, czyli charty z Anglii, z którymi zaczęto powszechnie krzyżować charta węgierskiego, ponieważ w ten sposób chciano zwiększyć jego szybkość. Tymczasem wartość magyar agara – jak określany w swojej ojczyźnie jest chart węgierski – bardziej zależała od jego wytrzymałości i umiejętności długiej pogoni za zwierzyną. Krzyżowanie z greyhoundem spowodowało, że liczba chartów węgierskich czystej krwi mocno spadła, a w wyniku wojen światowych w dwudziestym wieku rasa ta niemal całkowicie wyginęła. 

W drugiej połowie dwudziestego wieku rozpoczęła się praca nad odbudową populacji charta węgierskiego i przywrócenie jego dawnego typu, sprzed okresu krzyżowań z greyhoundem. W 1966 roku rasa została uznana przez FCI, jednak nadal jest to pies rzadki, spotykany przede wszystkim na Węgrzech i Rumunii. Jego popularność rośnie powoli, chart węgierski dotarł już między innymi do USA i Kanady, a w Polsce pojawił się dopiero w XXI wieku. Wpływ na małą popularność charta węgierskiego ma zapewne zakaz polowań z psami z tej grupy oraz uzyskanie specjalnego pozwolenia, jeżeli chcemy zostać w Polsce właścicielem magyar agara.

Najważniejsze cechy wyglądu charta węgierskiego

Według klasyfikacji FCI chart węgierski należy do grupy 10 – charty i sekcji 3 – charty krótkowłose. To pies myśliwski, który obecnie wykorzystywany jest głównie w wyścigach psów i coursingu oraz dobrze służy jako stróż posesji. Charakteryzuje się elegancką, wydłużoną sylwetką oraz solidną muskulaturą i kośćcem, Jest podobny z wyglądu do charta polskiego, ale jednocześnie mniejszy nie tylko od niego, ale i od greyhounda. Jego wysokość w kłębie wynosi od 62 do 67 cm dla suk i 65-70 cm dla psów, a waga pomiędzy 25 i 30 kilogramów dla obu płci.

Głowa widziana z góry ma klinowaty kształt, czaszka jest umiarkowanie mocna i szeroka, stop jest zaznaczony. Długość mocnej, ale niezbyt spiczastej kufy jest równa w przybliżeniu połowie długości głowy. Nos jest duży i dobrze pigmentowany. Oczy są średniej wielkości, mają ciemną barwę i żywe, inteligentne spojrzenie. Uszy są dość duże i grube, załamane w połowie tworzą kształt litery V.

Długość tułowia jest nieznacznie większa od wysokości w kłębie. Grzbiet jest szeroki, prosty i zwarty, lędźwie szerokie i silnie umięśnione, zad szeroki i lekko nachylony, klatka piersiowa głęboka i wysklepiona. Kończyny są mocne i silne, widziane z przodu proste i równoległe, tylne dobrze kątowane. Łapy są długie i dość grube z wytrzymałymi opuszkami i krótkimi, mocnymi pazurami. Ogon jest gruby i mocny, zwęża się nieznacznie do końcówki i jest lekko zakręcony. W spoczynku pionowo opada, w ruchu wznosi się niemal do linii grzbietu.

Szata i umaszczenie charta węgierskiego

Umaszczenie charta węgierskiego dopuszczalne jest we wszystkich kolorach i ich kombinacjach z wyjątkiem umaszczenia niebieskiego, niebieskiego z białymi znaczeniami, brązowego, wilczastego, czarnego podpalanego i tricolor.

Szata charta węgierskiego złożona jest z krótkiego, grubego, twardego i dobrze przylegającego włosa. Zimą u psa często pojawia się gęsty i obfity podszerstek.

Charakter i aktywności charta węgierskiego

Chart węgierski to czujny, inteligentny i wierny pies. Jest mocno przywiązany do swojej ludzkiej rodziny, łagodny i czuły, choć najbardziej jest oddany jednemu właścicielowi. W stosunku do obcych zachowuje się z rezerwą, ale nie jest ani agresywny, ani lękliwy. 

Wymaga aktywnego i najlepiej wysportowanego właściciela. Jeżeli nie jesteśmy w stanie zapewnić mu udziału w wyścigach psów lub w coursingu, do których ma naturalne predyspozycje, powinien mieć podczas spaceru możliwość wybiegania się w pełnym galopie. Z powodzeniem możemy również uprawiać u boku charta węgierskiego jogging i przejażdżki rowerowe.