Aidi – znakomity pies obronny z Afryki Północnej

Długa i krótka historia aidi

Pies rasy aidi oryginalnie pochodzi z północnej Afryki, z gór Atlas rozciągających się na dwa i pół tysiąca kilometrów przez takie państwa, jak: Maroko, Libia, Algieria i Tunezja. Przyjęło się jednak, że krajem jego pochodzenia jest Maroko, zapewne także dlatego, że właśnie tam powstał pierwszy klub psów tej rasy i aidi występuje tam najliczniej.

Psy w tym typie prawdopodobnie pojawiły się w Afryce Północnej już około XI wieku, a niektórzy badacze wywodzą ją nawet od Fenicjan, odpowiedzialnych za wyhodowanie takich ras jak pies faraona i basenji. Przez stulecia były używane przez plemiona koczownicze głównie do ochrony mienia obozowego przed obcymi i drapieżnikami, takimi jak szakale i żbiki. Najbardziej czujne i agresywne osobniki były rozstawiane nocą wokół obozu i skutecznie pilnowały całego obejścia. 

Aidi był również wykorzystywany do polowań, podczas których naganiał zwierzynę chartom arabskim, uważanym w przeciwieństwie do aidi za szlachetną rasę psów. Nie był tak ceniony przez członków plemion jak inne rasy i często porównywano go do bezpańskich psów (pariah albo pye-dog). Także z tego powodu poza Afryką mało kto wiedział o tej rasie, która zaznała nobilitacji dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku. 

Do tego czasu aidi bywał nazywany berber (od plemiona Berberów), kabyle, chien de l’Atlas. W 1963 roku w Maroku opracowano pierwszy standard i nazwano psa owczarkiem atlasem (Atlas Shepdog), co jednak kilka lat później zostało zweryfikowane i poprawione, ponieważ aidi nigdy nie pełnił funkcji charakterystycznej dla typowych owczarków.

W 1968 roku promocją rasy zajął się francuski lekarz Michael Gaudois i odtąd aidi stał się bardziej znany wśród miłośników psów. Rok później powstał nowy wzorzec rasy, a w 1970 roku została założona w Maroku pierwsza hodowla aidi pod nazwą “Ouled Dlim”, z której pochodzą pierwsze zapisane w księdze rodowodowej osobniki.

Z biegiem lat zaczęto dostrzegać wiele walorów aidi, który służyła jako doskonały obrońca i myśliwy, a następnie zaczął się spełniać nie tylko jako pies domowy, ale też pies policyjny. Pomimo, że aidi pochodzi z górskich rejonów, znakomicie zaczął spisywać się w warunkach miejskich i od kilku dziesięcioleci jest przede wszystkim cenionym psem domowym.

Najważniejsze cechy wyglądu aidi

Według klasyfikacji FCI Aidi należy do grupy 2, czyli pinczerów i sznaucerów, molosów, szwajcarskich psów górskich i do bydła i pozostałych ras oraz do sekcji molosów.

Aidi to pies średnich rozmiarów, mocny i krzepki o silnej, ale nie ciężkiej budowie. Jest silny i zwinny i zawsze gotowy do interwencji, jeśli zachodzi taka konieczność. Jego wysokość w kłębie wynosi od 52 do 62 cm, a waga od 25 do 35 kilogramów.

Głowa jest mocna i szeroka, proporcjonalna do tułowia. Może kojarzyć się z łbem niedźwiedzia. Czaszka jest szeroka i płaska z niewielką bruzdą czołową. Kufa zwęża się do czarnego lub brązowego nosa, który powinien pasować do koloru szaty. Oczy są średniej wielkości, lekko skośne z dobrze pigmentowany powiekami, charakteryzują się żywym  skoncentrowanym spojrzeniem. Uszy są średniej długości, złamane w połowie i zaokrąglone na końcówkach. Przylegają do czaszki na tyle, że nie zmieniają jej kształtu. 

Klatka piersiowa jest szeroka, długa i głęboka, grzbiet odpowiednio długi, szeroki i dobrze umięśniony. Lędźwie mocne, lekko wysklepione, zad harmonijnie opadający. Kończyny solidnie umięśnione, łapy okrągłe o mocnych opuszkach. Ogon jest długi, nisko noszony w spoczynku, w ruchu noszony bardziej wesoło, nie może być jednak zakręcony ponad grzbietem.

Szata i umaszczenie aidi

Maść aidi może być płowa, brązowa lub czarna. W przypadku maści płowej są to odcienie od piaskowego do ciemnoczerwonego, w przypadku brązowej po kolor mocno wypieczonego chleba. W każdym z rodzajów maści występują często białe znaczenia w postaci niewielkich lub rozległych plam przykrywających maść zasadniczą.

Szata aidi jest gęsta, półdługa i raczej szorstka. Krótsza jest jedynie na kufie i uszach. Na szyi gęsty włos tworzy charakterystyczną kryzę, na kończynach portki, a na ogonie pióropusz. Gęsta sierść chroni psa zarówno przed zimnem, jak i upałem, charakterystycznymi dla górskiego klimatu Afryki.

Charakter i aktywności aidi

Aidi to przede wszystkim wierny pies, który bardzo mocno przywiązuje się do swoich opiekunów. Nigdy nie traci czujności i zawsze precyzyjnie określa możliwość zagrożenia w pobliżu, nie czując przed nim lęku. Jest samodzielny i niezależny.

Pies tej rasy potrzebuje regularnych, długich spacerów, podczas których powinno mu się zapewnić regularną zabawę, w postaci różnorodnych sportów kynologicznych, jak agility, dog dancing, sportowe tropienie. Jeśli nie czujemy się na siłach, czasem wystarczy intensywna zabawa w aportowanie.